Ανάμεσα σε μια σοκολάτα και ένα μήλο, οι περισσότεροι από εμάς –παιδιά και ενήλικοι – θα διαλέξουν τη σοκολάτα. Τι είναι αυτό που κάνει ορισμένες τροφές πιο «επιθυμητές» από άλλες;
Η απάντηση βρίσκεται στα συστατικά τέτοιων τροφίμων, όπως οι υδατάνθρακες. Μια χημική ένωση που – μαζί με τις πρωτεΐνες και τα λίπη – αποτελούν τα «καύσιμα» για τη λειτουργία του οργανισμού, καθώς με το μεταβολισμό τους παρέχεται η ενέργεια που χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε.
Η διαφορά των υδατανθράκων βρίσκεται στο μεταβολισμό τους. Όταν καταλώνουμε τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες, όπως ζυμαρικά, πατάτες, και γλυκά, πυροδοτείται από το πάγκρεας η παραγωγή ινσουλίνης και η χρήση της γλυκόζης που υπάρχει στην κυκλοφορία του αίματος από τον οργανισμό. Αυτό έχει τις εξής συνέπειες:
– Άμεση παροχή ενέργειας, κάτι που δικαιολογεί την προτίμηση σε τροφές με υδατάνθρακες όταν είμαστε κουρασμένοι ή έχουν περάσει πολλές ώρες από την κατανάλωση του τελευταίου γεύματος.
– Αυξημένα αισθήματα ευφορίας. Στον εγκέφαλο υπάρχουν συγκεκριμένες ουσίες που λέγονται νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη και οι οποίες δρουν μέσω του νευρικού συστήματος για να προκαλέσουν ευχάριστα συναισθήματα. Οι τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες αυξάνουν την παραγωγή αυτών των ουσιών και για αυτό το λόγο ασυνείδητα όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες στρες, στενοχώριας και άλλων δυσάρεστων καταστάσεων αυξάνεται η επιθυμία μας για τέτοιου είδος τροφές. Πρόκειται για το λεγόμενο “αίσθημα ανταμοιβής”. Ανάλογα αποτελέσματα μπορούν να προκαλέσουν και τροφές πλούσιες σε λιπαρά.
Μάλιστα ορισμένοι άνθρωποι λόγω συγκεκριμένων γονιδιακών μεταλλάξεων που έχουν είναι περισσότερο ευάλωτοι στην κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών. Σε αυτή την περίπτωση είτε ο οργανισμός είναι λιγότερο «ικανός» να παράγει από μόνος του τις συγκεκριμένες ουσίες που προκαλούν ευφορία είτε δυσκολεύεται ο οργανισμός να τις χρησιμοποιήσει για να προκαλέσουν τέτοια συναισθήματα. Τους δημιουργείται λοιπόν μια εντονότερη επιθυμία για τροφές πλούσιες σε λιπαρά ή υδατάνθρακες. Αντίθετα οι τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη δεν φαίνεται να προκαλούν ανάλογα αποτελέσματα.
