Ο πρώτος κανονικός καύσωνας του καλοκαιριού είναι εδώ. Και λέμε κανονικός γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες ήρθαν για να μείνουν περισσότερο από μια εβδομάδα. Αν και οι τρόποι αντιμετώπισης είναι λίγο πολύ γνωστοί, ένας οδηγός επιβίωσης είναι πάντα χρήσιμος.
Επίσης αν τελικά σας πλήξει μάθετε να αναγνωρίζετε γρήγορα τα συμπτώματα και πως μπορείτε να τα ανακουφίσετε.
Οδηγός αντιμετώπισης
* Μειώστε τις κινήσεις σας.
* Αποφεύγετε τη βαριά σωματική εργασία και ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. Αν πρέπει οπωσδήποτε να εκτελεστεί η εργασία, προτιμήστε τις πρωινές ώρες 4 π.μ – 7π.μ. οι οποίες συνήθως είναι οι πιο δροσερές.
* Παραμείνετε σε εσωτερικούς χώρους όσο πιο πολύ μπορείτε. Αν ο χώρος δεν κλιματίζεται, παραμείνετε στο χαμηλότερο όροφο, μακριά από τον ήλιο (δηλαδή όχι δίπλα σε παράθυρο που το βλέπει ο ήλιος). Να θυμάστε ότι οι ανεμιστήρες δεν κρυώνουν τον αέρα αλλά βοηθούν στη γρήγορη εξάτμιση του ιδρώτα χαμηλώνοντας έτσι τη θερμοκρασία του σώματος.
* Να φοράτε ρούχα ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα. Τα ανοιχτόχρωμα ρούχα αντανακλούν μερική από την ακτινοβολία του ηλίου.
* Αν πρέπει να είστε στο ύπαιθρο, προστατέψτε το πρόσωπο και το κεφάλι σας φορώντας καπέλα με μεγάλο γείσο και γυαλιά ηλίου.
* Αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο. Το κάψιμο από τον ήλιο μειώνει την ικανότητα του δέρματος να διατηρηθεί δροσερό. Χρησιμοποιείτε αντηλιακή κρέμα με μεγάλο βαθμό προστασίας.
* Αποφύγετε απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος σας. Ένα κρύο ντους / μπάνιο αμέσως μετά την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσει υποθερμία ειδικά σε ηλικιωμένους και μικρά παιδιά.
* Να λούζεστε ή να κάνετε ντους χρησιμοποιώντας σαπούνι για να διαλύεται το λάδι που βρίσκεται πάνω στο δέρμα σας και κλείνει τους πόρους εμποδίζοντας την αναπνοή του δέρματος.
* Ξεκουράζεστε αρκετά δίνοντας την ευκαιρία στον οργανισμό σας να δροσίσει το σώμα φυσιολογικά από μόνο του.
* Να πίνετε αρκετό δροσερό νερό (όχι παγωμένο) σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το σώμα χρειάζεται νερό για να διατηρείται σε φυσιολογική θερμοκρασία.
* Να πίνετε αρκετά υγρά ακόμα και αν δεν διψάτε.Το νερό είναι οτι πιο ασφαλές μπορεί να πιει κάποιος σε περιόδους καύσωνα. Αποφεύγετε να πίνετε αλκοολούχα / οινοπνευματώδη υγρά και ο,τι περιέχει καφεΐνη (καφέδες και μερικά αναψυκτικά). Μπορεί να νομίζετε ότι σας δροσίζουν αλλά στην πραγματικότητα επιδεινώνουν την επίδραση της ζέστης στο σώμα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη μπύρα η οποία αφυδατώνει το σώμα.
* Τα γεύματα σας να είναι μικρότερα σε ποσότητα αλλά μπορείτε να τρώτε σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα. Να αποφεύγετε τροφές με πολλές πρωτεΐνες και λίπη γιατί αυτές αυξάνουν τη θερμότητα κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού. Προτιμήστε φρούτα και λαχανικά.
* Άτομα που υποβάλλονται σε φαρμακευτική αγωγή που περιέχει αλάτι ή έχουν επιληψία ή προβλήματα στην καρδιά, νεφρά ή συκώτι ή ακολουθούν δίαιτες που ελέγχουν την ποσότητα των υγρών που καταναλώνουν ή έχουν πρόβλημα με την κατακράτηση υγρών από τον οργανισμό πρέπει να συμβουλευτούν γιατρό πριν αυξήσουν την ποσότητα των υγρών που πίνουν.
* Κρατήστε το δροσερό αέρα μέσα στο σπίτι καλύπτοντας τις χαραμάδες κάτω από τις πόρτες και τα παράθυρα. Κρατήστε το δωμάτιο ή το σπίτι κλειστό κατά τη διάρκεια της ημέρας αφού προηγουμένως έχει μείνει ανοιχτό κατά τη διάρκεια της νύκτας.Κατεβάστε την τέντα και κλείστε τα παντζούρια. Μειώνετε έτσι την ζέστη που έρχεται μέσα στο σπίτι.
* Μην σπαταλάτε ηλεκτρική ενέργεια. Μην λειτουργείτε ταυτόχρονα το θερμοσίφωνα και την ηλεκτρική κουζίνα ή το κλιματιστικό. Η αύξηση κατανάλωσης ενέργειας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ηλεκτροδότησης και διακοπή του ρεύματος. Σε περίπτωση διακοπής δεν θα έχετε ούτε κλιματιστικό, ούτε ψυγείο, ούτε ανεμιστήρα…
* Αν έχετε κλιματιστικό μηχάνημα, φροντίζεται να καθαρίζετε τα φίλτρα μια φορά την εβδομάδα όταν το χρησιμοποιείται διαρκώς.
* Σε περιόδους καύσωνα και ξηρασίας μην καταναλώνετε νερό για το πότισμα του κήπου και το πλύσιμο του αυτοκινήτου.
* Οι οικογένειες που έχουν ηλικιωμένα άτομα καλό θα είναι να μην τα αφήνουν μόνα τους.
Επείγοντα Περιστατικά Λόγω Καύσωνα
Κράμπες από τη ζέστη
Οι κράμπες είναι συνήθως μυϊκοί πόνοι και σπασμοί λόγω υπερβολικής προσπάθειας. Παρουσιάζονται συνήθως στους μύες των ποδιών και τους κοιλιακούς. Πιστεύεται ότι η αποβολή νερού από τον υπερβολικό ιδρώτα προκαλεί τις κράμπες.
Αντιμετώπιση: Μεταφέρετε τον ασθενή αμέσως σε δροσερό, ευάερο, σκιερό χώρο κάτω από δέντρα αν υπάρχουν και φροντίστε ώστε να κάθεται αναπαυτικά. Απαλά τεντώστε το μυ του σώματος που έχει πάθει την κράμπα. Δώστε στον ασθενή μισό ποτήρι δροσερό νερό (όχι παγωμένο) κάθε 15 λεπτά. Μην δίνετε αλκοολούχα / οινοπνευματώδη υγρά ούτε υγρά που περιέχουν καφεΐνη (καφέδες και μερικά αναψυκτικά) γιατί μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση του ασθενή.
Εξάντληση από τη ζέστη
Η έντονη άσκηση και εργασία σε ζεστό και υγρό περιβάλλον προκαλεί έντονο ιδρώτα και εξάντληση του οργανισμού. Η κυκλοφορία του αίματος στα ζωτικά όργανα του σώματος μας μειώνεται καθώς το αίμα κινείται προς το δέρμα. Το αποτέλεσμα είναι μείωση της λειτουργίας των οργάνων. Αν δεν δοθεί η αναγκαία προσοχή η κατάσταση του ασθενούς θα χειροτερέψει. Η θερμοκρασία του σώματος θα συνεχίσει να ανεβαίνει και ο ασθενής μπορεί να πάθει θερμοπληξία.
Συμπτώματα: Δροσερό, υγρό, χλωμό δέρμα, ατονία, συνεχής ιδρώτας, πονοκέφαλος, ζαλάδες, ναυτία, εμετός, εξάντληση, αίσθημα καταβολής. Η θερμοκρασία του σώματος θα είναι σε περίπου φυσιολογικά επίπεδα.
Αντιμετώπιση: Μεταφέρετε τον ασθενή αμέσως σε δροσερό, ευάερο, σκιερό χώρο κάτω από δέντρα αν υπάρχουν. Αφαιρέστε ή χαλαρώστε ρούχα που πιθανόν τον /την σφίγγουν, αερίστε το σώμα με οποιοδήποτε πρόχειρο μέσο και χρησιμοποιήστε βρεγμένες πετσέτες ή σεντόνια για να δροσίσετε το σώμα. Ειδικά βάλτε πετσέτες με παγάκια ή παγοκύστες στο κεφάλι. Αν ο ασθενής διατηρεί τις αισθήσεις του, δώστε του να πιει δροσερό νερό (όχι παγωμένο). Βεβαιωθείτε ότι πίνει το νερό σιγά-σιγά. Δώστε στον ασθενή μισό ποτήρι δροσερό νερό (όχι παγωμένο) κάθε 15 λεπτά. Μην δίνετε αλκοολούχα / οινοπνευματώδη υγρά ούτε υγρά που περιέχουν καφεΐνη (καφέδες, μερικά αναψυκτικά) γιατί μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση του ασθενούς. Φροντίστε ώστε ο ασθενής να κάθετε αναπαυτικά και παρακολουθήστε τον / την προσεκτικά για τυχόν μεταβολές στην κατάσταση του/της.
Θερμοπληξία
Το σύστημα του οργανισμού που ελέγχει την θερμοκρασία του σώματος και προκαλεί τον ιδρώτα για να δροσίσει το σώμα, σταματάει να λειτουργεί. Η θερμοκρασία του σώματος μπορεί να ανεβεί τόσο πολύ που να προκαλέσει ζημιά στον εγκέφαλο και ο ασθενής μπορεί να πεθάνει αν δεν κατεβεί η θερμοκρασία του σώματος αμέσως.
Συμπτώματα: Ζεστό, κόκκινο δέρμα, αστάθεια στη διατήρηση των αισθήσεων, γρήγορος αλλά αδύνατος παλμός (ταχυπαλμία και πτώση αρτηριακής πίεσης), και γρήγορες αλλά ρηχές αναπνοές. Η θερμοκρασία του σώματος μπορεί να είναι πολύ υψηλή – μερικές φορές μέχρι και 40.5 βαθμούς Κελσίου. Αν ο ασθενής έχει ιδρώσει από βαριά χειρονακτική εργασία ή άσκηση, το δέρμα μπορεί να είναι υγρό, ειδάλλως θα είναι ξηρό.
Αντιμετώπιση: Η θερμοπληξία μπορεί να προκαλέσει το θάνατο. Πρέπει να παρασχεθεί άμεση ιατρική βοήθεια στον ασθενή. Καλέστε ασθενοφόρο ή γιατρό. Μεταφέρετε τον ασθενή αμέσως σε δροσερό, ευάερο, σκιερό χώρο κάτω από δέντρα αν υπάρχουν. Γρήγορα μειώστε τη θερμοκρασία του σώματος. Βάλτε τον ασθενή σε μπανιέρα με κρύο νερό ή χρησιμοποιήστε βρεγμένες πετσέτες ή σεντόνια για να δροσίσετε το σώμα και τοποθετήστε κοντά ανεμιστήρες. [Προσοχή, μην βάζετε ανεμιστήρες κοντά στην μπανιέρα προς αποφυγή ηλεκτροπληξίας] Παρακολουθήστε προσεκτικά για προβλήματα στην αναπνοή. Κρατήστε τον ασθενή ξαπλωμένο και συνεχίστε τις προσπάθειες μείωσης της θερμοκρασίας του σώματος. Αν ο ασθενής αρνείται να πιει νερό ή κάνει εμετό ή παρουσιάζει αστάθεια στη διατήρηση των αισθήσεων, μην του δίνεται ούτε να φάει ούτε να πιει.
ΠΗΓΗ: Εθελοντές Ε.Ε.Σ.