Αθήνα
Με τη συμμετοχή 30 ελλήνων ασθενών που πάσχουν από χρόνια μυελογενή λευχαιμία θα εφαρμοστεί και στη χώρα μας το πρωτότυπο ερευνητικό πρόγραμμα «Path to Cure» (Δρόμος προς τη Θεραπεία) με στόχο την «ύφεση της νόσου κατόπιν διακοπής της θεραπείας» (treatment-free remission).
Το πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί ταυτόχρονα σε 40 χώρες, παρουσιάστηκε την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Το «Path to Cure» αποτελεί ένα φιλόδοξο παγκόσμιο ερευνητικό πρόγραμμα, που διεξάγεται με την πρωτοβουλία του Τμήματος Ογκολογίας της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis, το οποίο θα συμπεριλάβει περισσότερους από 2.500 ασθενείς.
Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις των ερευνητών, με το τέλος του προγράμματος 1.000 περίπου ασθενείς θα διακόψουν τη σχετική αγωγή και θα ζήσουν χωρίς τη θεραπεία. Η Ελλάδα θα συμμετάσχει στην έρευνα με 15 κέντρα διεξαγωγής των σχετικών μελετών, τα οποία θα εντάξουν συνολικά περίπου 30 ασθενείς. Η ενεργοποίηση του πρώτου εξ αυτών είναι ήδη γεγονός από τον περασμένο Ιούνιο, ενώ η διαδικασία επιλογής των ασθενών θα εντατικοποιηθεί εντός του τρέχοντος μηνός.
Η επιτυχία της έρευνας κρύβεται πίσω από ένα σημαντικό δείκτη παρακολούθησης της πορείας της νόσου, που είναι η μέτρηση σε μοριακό επίπεδο (PCR) των μεταγράφων bcr-abl (τα μόρια-εκμαγεία που καθοδηγούν τη σύνθεση της τυροσινικής κινάσης Bcr-Abl, δηλαδή του ελαττωματικού ενζύμου που αποτελεί το βασικό αίτιο της νόσου). Κατόπιν κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής, τα μετάγραφα αυτά (που μετρούνται στο αίμα των ασθενών) μπορούν να μειωθούν σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα.
Σύμφωνα με υπάρχουσες μελέτες τουλάχιστον 40% των ασθενών αυτών θα μπορέσουν να ζήσουν χωρίς νόσο και χωρίς θεραπεία. Μελέτες διεξάγονται τώρα με τη χορήγηση του σκευάσματος nilotinib, το οποίο, σύμφωνα με τα δεδομένα επιτυγχάνει βαθύτερη μοριακή ανταπόκριση (σε σύγκριση με την καθιερωμένη θεραπεία, το imatinib). Όσο βαθύτερη είναι η μοριακή ανταπόκριση της νόσου, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιτυχούς διακοπής της λαμβανόμενης αγωγής. Στις μελέτες αυτές η μοριακή ανταπόκριση θα πρέπει να δείξει μία μείωση 4.5 λογαρίθμων από την αρχική τιμή (στη Διεθνή Κλίμακα μέτρησης, I.S.), έτσι ώστε να μπορέσει ο ασθενής να προχωρήσει σε διακοπή της θεραπείας με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Οι μελέτες αυτές θα μπορέσουν να θέσουν τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για διακοπή θεραπείας στους ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία.
Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής οι παγκόσμιες οδηγίες συνιστούν καθημερινή αγωγή δια βίου με στοχευμένες θεραπείες. Η διακοπή της θεραπείας είναι ακόμα σε ερευνητικό στάδιο και θα πρέπει να επιχειρείται αυστηρά και μόνο στο πλαίσιο συγκεκριμένων κλινικών μελετών.
Επιπλέον του προγράμματος «Path to Cure», η Ελλάδα ήδη μετέχει σε μεγάλη πανευρωπαϊκή μελέτη διακοπής χορήγησης θεραπείας σε ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία που έχουν επιτύχει άριστη ανταπόκριση μετά από μακροχρόνια χρήση αναστολέων τυροσινικής κινάσης. Η μελέτη EURO- SKI (EUROpean Stop Kinase Inhibitors), θα περιλάβει 500 ασθενείς και πραγματοποιείται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τη Λευχαιμία (European Leukemia Net, ELN). Στην Ελλάδα πραγματοποιείται υπό την εποπτεία της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας και 31 ασθενείς με ΧΜΛ που πληρούσαν τα κριτήρια, έχουν ήδη ενταχθεί στην μελέτη αυτή. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται να ανακοινωθούν το επόμενο έτος.
«Η χρόνια μυελογενής λευχαιμία είναι ένα νεοπλασματικό νόσημα του αίματος, που παλαιότερα ήταν πρακτικά ανίατο και θανατηφόρο για την πλειοψηφία των ασθενών. Από το 2001 η πρωτοπόρος θεραπεία με τον ειδικό αναστολέα τυροσινικής κινάσης imatinb, εξασφάλισε καλή ποιότητα ζωής και επιβίωση για το 90% των ασθενών. Σήμερα υπάρχουν νεώτεροι αναστολείς για την θεραπεία της ΧΜΛ με γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη δράση. Το μεγάλο στοίχημα στη νόσο αυτή, είναι να μπορέσουν οι ασθενείς, μετά από κάποια χρόνια καθημερινής αγωγής με τα ειδικά αυτά φάρμακα, να διακόψουν τη θεραπεία τους, χωρίς να επανεμφανισθεί η νόσος», σημειώνει ο Π. Παναγιωτίδης, Αιματολόγος, αναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ (1η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό»).
ΠΗΓΗ: www.health.in.gr
