Ως παχυσαρκία ορίζεται η υπερβολική και ανώμαλη συσσώρευση λίπους στο σώμα ή σε ορισμένες περιοχές του, σε τέτοιο βαθμό, που να επηρεάζεται δυσμενώς η υγεία του ατόμου. Υπολογίζεται ότι 250 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι παχύσαρκοι. Στη χώρα μας το 25% των αγοριών στην παιδική και εφηβική ηλικία, το 20% των κοριτσιών στην παιδική ηλικία και το 15% των έφηβων κοριτσιών είναι παχύσαρκα, σύμφωνα με την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας.
Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη παχυσαρκίας στο παιδί μπορούν να διαχωριστούν σε αυτούς που το παιδί μπορεί και σε αυτούς που δεν μπορεί να αλλάξει. Σημειώνεται ότι μερικούς από αυτούς που δεν μπορεί να αλλάξει το παιδί μπορούν να αλλάξουν και να τροποποιήσουν οι γονείς για να μειώσουν την πιθανότητα υπερβολικού βάρους του παιδιού αργότερα.
Παράγοντες κινδύνου τις οποίες το παιδί δεν μπορεί να τροποποιήσει:
Γενετικά σύνδρομα: η παχυσαρκία εμφανίζεται σε πληθώρα γενετικών συνδρόμων, με χαρακτηριστικό φαινότυπο ή ιδιάζον προσωπείο. Ενδεικτικά, αυτά τα σύνδρομα περιλαμβάνουν τα εξής: Prader-Willi, Bardet-Biedl, Alstrom, Carpenter, Cohen, Προοπιομελανοκορτίνης (POMC).
Μονογονιδιακή αιτιολογία: η παχυσαρκία σπάνια μπορεί να οφείλεται σε ανεπάρκεια της λεπτίνης (μιας ορμόνης που εκκρίνεται από τον λιπώδη ιστό και έχει ποικίλες μεταβολικές δράσεις) ή σε ανεπάρκεια του υποδοχέα της. Οι ανωμαλίες στο σύστημα υποδοχέων της μελανοκορτίνης είναι συχνότερες και ανέρχονται σε ποσοστό 4%.
Γονείς υπέρβαροι ή παχύσαρκοι: η σύνδεση μεταξύ της παχυσαρκίας στους γονείς και στα παιδιά είναι πιθανότατα μέσω της γενετικής και του κοινού οικογενειακού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης και της συμπεριφοράς όλων των μελών της οικογένειας.
Εθνικότητα: πληθυσμοί όπως οι Αφρικανο-αμερικανοί και οι Μεξικανο-αμερικανοί παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά παχυσαρκίας και μεγαλύτερη αύξηση στα ποσοστά αυτά ανά έτος σε σχέση με την Καυκάσια φυλή.
Κοινωνικοοικονομικό επίπεδο: χαμηλότερο επίπεδο σχετίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα παχυσαρκίας.
Βάρος γέννησης: αυξημένο βάρος γέννησης, υπερβολική σίτιση, όπως και ο υποσιτισμός του εμβρύου σε κρίσιμες περιόδους, είναι πιθανότατα επίσης παράγοντες σχετιζόμενοι με την παιδική παχυσαρκία.
Διαβήτης κυήσεως: ο διαβήτης κυήσεως αυξάνει την πιθανότητα μακροσωμίας στο παιδί.
Θηλασμός: πιθανόν να είναι προστατευτικός παράγοντας, διότι δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να ρυθμίζει μόνο του την πρόσληψη τροφής, αλλά χρειάζονται περισσότερες μελέτες για την απόδειξη αυτού.
Παράγοντες κινδύνου τους οποίους το παιδί και η οικογένειά του μπορούν να αλλάξουν:
– ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες (παράλειψη γευμάτων, αυξημένη κατανάλωση αναψυκτικών, περιορισμένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, μείωση κατανάλωσης σπιτικού φαγητού και κατ’ επέκταση αύξηση στην κατανάλωση έτοιμου φαγητού από ταχυφαγία, κατανάλωση τροφών συμπεριλαμβανομένων σνακ και γευμάτων μπροστά στην τηλεόραση κ.λπ.)
– το φαγητό ως μέσο καθησύχασης, επιβράβευσης ή τιμωρίας του παιδιού
– έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, πολλές καθιστικές ασχολίες.
ΠΗΓΗ: www.dietplus.gr
