Ποια είναι η καλύτερη δίαιτα απώλειας βάρους και μείωσης του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων ασθενειών φθοράς; Είναι η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, μια χορτοφαγική δίαιτα ή μήπως κάποια που περιέχει ελάχιστες ποσότητες λίπους;
Τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης επιστημονικής μελέτης που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό “JAMA” μας προτείνουν να ξεχάσουμε τη λέξη “δίαιτα” και να εστιάσουμε σε άλλους παράγοντες πιο αποτελεσματικούς στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές Sherry Pagoto από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης και Bradley Appelhans από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου “Rush” στο Σικάγο, καλούν για τον τερματισμό των δημόσιων συζητήσεων σχετικά με τις δίαιτες αδυνατίσματος -είναι όλες εξίσου αποτελεσματικές ή αναποτελεσματικές- αφού το μόνο το οποίο μπορούν να προκαλέσουν είναι η επιπλέον σύγχυση των διαιτώμενων. Ουσιαστικά, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, και όχι οι διαφορετικοί τύποι διαιτών, αποτελούν τις πιο σημαντικές και αποτελεσματικές μεθόδους απώλειας βάρους και πρόληψης των χρόνιων ασθενειών.
“Οι πόροι που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διερεύνησητου τι θα πρέπει κανείς να καταναλώνει είναι τεράστιοι και χρόνια μελετών έχουν υποδείξει πως αυτό το ζήτημα δεν διαδραματίζει τόσο σημαντικό ρόλο, αρκεί οι συνολικές θερμίδες να είναι περιορισμένες”, δηλώνει χαρακτηριστικά ο Bradley Appelhans. “Αυτό που μετράει είναι ο τρόπος διατροφής, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, αλλά και συμπεριφορές που μπορούν σε βάθος χρόνου να υποστηρίξουν τις θετικές αλλαγές στο γενικότερο τρόπο ζωής σε μακροχρόνια βάση”, συμπληρώνει.
Είναι πολλές οι μελέτες που αποτυγχάνουν να αναδείξουν την υπεροχή ενός τύπου δίαιτας έναντι κάποιου άλλου, αφού χωρίς ουσιαστικές και σταθερές αλλαγές στον τρόπο ζωής, τα κιλά που έχουν χαθεί μπορούν να επανακτηθούν. Αντίθετα, άλλες έρευνες μεγάλης κλίμακας (Finnish Diabetes Prevention Study, China Da Qing Diabetes Prevention Study) βρίσκουν θετικά αποτελέσματα χρόνια μετά την έναρξή τους, όταν οι συμμετέχοντες έχουν “μάθει” πως θα χάσουν βάρος μέσω παρεμβάσεων στον τρόπο ζωής τους.
Και όταν μιλάμε για παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, κάνουμε λόγο για τη διατροφική συμβουλευτική (έλεγχος της μερίδας, περιορισμός τροφίμων υψηλού θερμιδικού περιεχομένου κλπ), την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (στοχοθέτηση, ασφαλής άσκηση, κλπ), αλλά και την τροποποίηση της συμπεριφοράς (αυτοέλεγχος, τεχνικές επίλυσης προβλημάτων, ενίσχυση κινήτρων, κλπ). Το είδος της “δίαιτας” που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο μιας παρέμβασης στον τρόπο ζωής δεν έχει τόση σημασία, όση ο συμπεριφοριστικός χαρακτήρας της προσέγγισης.
Για ποιους λόγους όμως αποτυγχάνουν οι δίαιτες; Οι επιστήμονες συμφωνούν πως o υψηλός βαθμός συμμόρφωσης είναι το στοιχείο που σχετίζεται πιο ισχυρά με την απώλεια βάρους και τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης χρόνιων νοσημάτων. Οι πέντε πιο συχνά απαντώμενες προκλήσεις στην προσπάθεια των ατόμων να χάσουν βάρος είναι οι εξής: η έλλειψη χρόνου για μαγείρεμα ή άσκηση, το στρες, η απουσία υποστήριξης από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον, η έλλειψη συντρόφου για άσκηση και το επίμονο αίσθημα πείνας. Σε καμία περίπτωση η αναλογία υδατανθράκων-πρωτεΐνης-λίπους.
Εξάλλου, οι περισσότεροι -παχύσαρκοι, υπέρβαροι ή φυσιολογικού σωματικού βάρους άνθρωποι- γνωρίζουν ποιες είναι οι υγιεινές και ποιες οι ανθυγιεινές τροφές, οπότε το μυστικό της επιτυχίας κρύβεται στην υιοθέτηση των συνηθειών κατανάλωσης των πρώτων έναντι των τελευταίων. Κατανοούμε, λοιπόν, πως υπάρχει ανάγκη να στραφούμε περισσότερο στη μελέτη των παραγόντων που ευνοούν τη συμμόρφωση και την υιοθέτηση ενός γενικότερου υγιεινού προτύπου ζωής και όχι ενός συγκεκριμένου τρόπου διατροφής.
Γράφει: Κυριακού Κατερίνα, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ΠΗΓΗ: www.genenutrition.gr
