Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεστε όταν ακούτε τη λέξη σκολίωση; Μάλλον η σπονδυλική στήλη και σίγουρα κάποιο παιδί ή έφηβος που χρειάζεται εγχείρηση ή ειδικό κηδεμόνα για να τη διορθώσει. Στην πραγματικότητα όμως, η σκολίωση είναι πολύ πιο συχνή στους ηλικιωμένους απ’ ό,τι στους εφήβους.
Σε πρόσφατη μελέτη ορθοπεδικών του Ιατρικού Κέντρου Maimonides στο Μπρούκλιν, το 68% των ηλικιωμένων που συμμετείχαν είχαν παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης συμβατές με τον ορισμό της σκολίωσης: κάμψη της σπονδυλικής στήλης αποκλίνουσα από την κατακόρυφο κατά περισσότερο από 10 μοίρες.
Σε προγενέστερες μελέτες η συχνότητα της σκολίωσης στους ηλικιωμένους είχε υπολογιστεί στο 32%, ίσως διότι συμμετείχαν νεότεροι εθελοντές απ’ ό,τι στη μελέτη του Μπρούκλιν, στην οποία ο μέσος όρος ηλικίας ήταν τα 70½ χρόνια.
Οποιο και αν είναι το αληθινό ποσοστό της σκολίωσης στην τρίτη ηλικία, γεγονός παραμένει ότι είναι υψηλό και αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο με τη γήρανση του πληθυσμού.
Η συνηθέστερη αιτία των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης κατά τη μέση ηλικία ή αργότερα είναι η εκφύλιση των χόνδρινων δίσκων που παρεμβάλλονται μεταξύ των σπονδύλων – και, μερικές φορές, των ίδιων των σπονδύλων.
Σε αντίθεση με τη σκολίωση των ανηλίκων που προσβάλλει περισσότερα κορίτσια παρά αγόρια, η σκολίωση των ενηλίκων προσβάλλει άνδρες και γυναίκες σε σχεδόν ίδια ποσοστά.
Μερικοί από τους πάσχοντες είχαν σκολίωση ως παιδιά, η οποία σταθεροποιήθηκε για πολλές δεκαετίες και εξελίχθηκε ραγδαία όταν το πέρασμα του χρόνου άφησε τα σημάδια του στη σπονδυλική τους στήλη. Η πλειονότητα των ασθενών όμως είχαν στα νιάτα τους φυσιολογική σπονδυλική στήλη.
Η παραμόρφωση του σώματος (ο ένας γοφός, λ.χ., είναι πιο ψηλά από τον άλλο) είναι η λιγότερο σοβαρή συνέπεια της σκολίωσης. Πολύ σοβαρότερες είναι ο εξουθενωτικός πόνος στους γλουτούς, τη μέση ή τα πόδια και η νευροπάθεια, δηλαδή η διαταραχή στην αίσθηση και στη λειτουργικότητα όταν ένα νεύρο της σπονδυλικής στήλης συμπιέζεται ανάμεσα στους σπονδύλους. Η νευροπάθεια πρέπει να θεραπεύεται δίχως καθυστέρηση, για να αποτραπεί η καταστροφή του νεύρου και η μόνιμη απώλεια της λειτουργικότητάς του.
Αν και δεν υπάρχουν μαγικοί τρόποι για να αποτραπεί η σκολίωση των ενηλίκων, ορισμένες διαταραχές που μπορούν να αποτραπούν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής της.
Η μία είναι τα περιττά κιλά και η άλλη το κάπνισμα. Παράγοντες κινδύνου είναι επίσης η καθιστική ζωή που οδηγεί σε αδυναμία των μυών του κορμού, η οστεοαρθρίτιδα και η οστεοπόρωση που μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση των σπονδύλων.
Οσοι χειρουργούνται στην σπονδυλική στήλη για να αφαιρεθούν ιστοί που πιέζουν τα νεύρα της επίσης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο – το ίδιο και όσοι υφίστανται τραυματισμούς που παραμορφώνουν τους σπονδύλους τους.
Οι ενήλικοι με σκολίωση συνήθως δεν απευθύνονται σε γιατρό εάν δεν εκδηλώσουν συμπτώματα όπως πόνο στη μέση, δυσκαμψία και μούδιασμα, συχνές κράμπες ή αιχμηρούς πόνους στα πόδια. Εως τότε όμως, είθισται να περπατούν σκύβοντας προς τα εμπρός – και αυτό μπορεί να καταπονήσει τους μυς στη μέση και στα πόδια, προκαλώντας αναίτια κούραση και δυσκολίες στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της κοιλιάς, της μέσης και της πυέλου μπορούν να στηρίξουν τη σπονδυλική στήλη και να ελαττώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης σκολίωσης. Υπό την καθοδήγηση ενός ειδικού, εξάλλου, μπορεί επίσης να περιορίσουν τα συμπτώματά της.
Μία από τις καλύτερες ασκήσεις για πρόληψη και θεραπεία είναι το κολύμπι – όχι μόνο το πρόσθιο και το ελεύθερο, αλλά και το ύπτιο, που δυναμώνει όλους τους προαναφερθέντες μυς.
Οι περισσότεροι πάσχοντες μπορούν να θέσουν υπό έλεγχο την σκολίωσή τους με γυμναστική και παυσίπονα φάρμακα. Η τοποθέτηση κηδεμόνα σπανίως συνιστάται σε ενηλίκους, διότι μπορεί να εξασθενήσει ακόμα περισσότερο τους μυς του κορμού.
Η χειρουργική θεραπεία συνήθως εφαρμόζεται μόνον όταν τα συμπτώματα του ασθενούς είναι τόσο σοβαρά ώστε διαταράσσουν την ποιότητα της ζωής του και δεν υποχωρούν με μη επεμβατικές μεθόδους, σύμφωνα με την Εταιρεία Ερευνας της Σκολίωσης (SRS) των ΗΠΑ.
Στους μεγάλους ανθρώπους, όμως, οι εγχειρήσεις στη σπονδυλική στήλη έχουν υψηλότερα ποσοστά επιπλοκών και η ανάρρωση είναι πιο αργή απ’ ό,τι στους εφήβους. Ωστόσο, γίνεται πρόοδος στην επινόηση λιγότερο επεμβατικών μεθόδων, όπως η χρήση βιολογικών ουσιών για τη διέγερση της ανάπτυξης των οστών στους εκφυλισμένους σπονδύλους.
ΠΗΓΗ: www.tanea.gr
