Με τις σύγχρονες «προκλήσεις» του συστήματος υγείας, δηλαδή τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, τα γενόσημα φάρμακα, την παιδική παχυσαρκία, αλλά και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, θα ασχοληθούν οι συμμετέχοντες στο 40ο Ετήσιο Πανελλήνιο συνέδριο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών (ΙΕΑ) που θα πραγματοποιηθεί 14-17 Μαΐου 2014, στην Αθήνα.
Το συνέδριο πραγματοποιείται με την επιστημονική συνεργασία 30 ειδικών Ιατρικών Εταιρειών. Στην Εναρκτήρια Συνεδρίαση θα απονεμηθούν τα βραβεία του Επάθλου «Σωτήρης Παπασταμάτης», και θα ανακοινωθούν τα βραβεία των καλύτερων εργασιών βασικής έρευνας, εφαρμοσμένης έρευνας, το βραβείο «Γεράσιμου Καρβουντζή», τα βραβεία του Αμφιαραείου Ιδρύματος και το βραβείο «Αρχέγονο Κύτταρο» σύμφωνα με τη βαθμολόγηση των υποβληθεισών εργασιών από ειδικούς κριτές. Επίσης θα πραγματοποιηθεί διαγωνισμός ιατρικών γνώσεων για νέους γιατρούς με σημαντικά έπαθλα.
H Ιατρική Εταιρεία Αθηνών συμμετέχει και στις εκδηλώσεις του eHealth Forum 2014, που διοργανώνεται (12-14 Μαΐου 2014) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με δύο δορυφορικά συμπόσια σε θέματα εφαρμογών ηλεκτρονικής υγείας και αξιοποίησης διεθνών προτύπων για την εφαρμογή «καλών πρακτικών».
Οι «προκλήσεις» του ΕΣΥ
Η μικροβιακή αντοχή και οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις αποτελούν παγκοσμίως εδώ και αρκετά χρόνια, δείκτη ποιότητος των νοσοκομείων. Ωστόσο, τα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποτυγχάνουν συστηματικά να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, με αποτέλεσμα εκτός από τα ανθρώπινα θύματα, το οικονομικό κόστος να είναι δυσβάστακτο. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, αναμένεται να συζητηθούν τρόποι διαχείρισης του προβλήματος, αν και όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες τα μέτρα είναι απλά και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: την θέσπιση και αυστηρή εφαρμογή πολιτικής χρήσης αντιβιοτικών εντός και εκτός νοσοκομείου καθώς και την λήψη μέτρων πρόληψης της οριζόντιας διασποράς των μικροβίων (τήρηση κανόνων υγιεινής, πλύσιμο χεριών κ.λπ.).
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Παθολογίας, διευθυντής της Ε’ Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» και πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, Αθανάσιος Σκουτέλης, «η χώρα μας είναι, δυστυχώς, παγκόσμιος ‘πρωταθλητής’ στη μικροβιακή αντοχή και τις νοσοκομειακές λοιμώξεις. Η αυξημένη μικροβιακή αντοχή είναι αποτέλεσμα της αλόγιστης χρήσης (υπερκατανάλωσης) αντιβιοτικών η οποία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ανάπτυξη αντοχής. Αυτά τα πολυανθεκτικά υπερ-μικρόβια (super-bugs) είναι το κύριο αίτιο των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Ασθενείς πεθαίνουν από νοσοκομειακές λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτε για την αντιμετώπισή τους. Εξάλλου η χώρα μας έχει φτάσει αρκετές φορές στο ‘παρά πέντε’ για την έκδοση ταξιδιωτικής οδηγίας, δηλαδή απαγόρευσης διακομιδής ελλήνων ασθενών σε νοσοκομεία άλλων χωρών, ακριβώς για να αποφευχθεί η διασπορά αυτών των μικροβίων».
Πάντως όπως εξηγεί ο κ. Σκουτέλης, «τις τελευταίες δεκαετίες η ελληνική ιατρική κοινότητα έχει επισημάνει το πρόβλημα και έχει προτείνει λύσεις. Τα μέτρα, όμως, που έχουν ληφθεί από την Πολιτεία είναι μέχρι στιγμής, αποσπασματικά και ατελέσφορα. Τελευταία, φαίνεται ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας αρχίζει να αντιλαμβάνεται το πρόβλημα και με υπουργικές αποφάσεις προσπαθεί να καταστήσει την μικροβιακή αντοχή και τις νοσοκομειακές λοιμώξεις ευθύνη του διοικητικού και ιατρικού μηχανισμού του κάθε νοσοκομείου. Μέλει να αποδειχθεί η εφαρμογή αλλά και η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων».
Τις εργασίες του συνεδρίου θα απασχολήσουν και τα γενόσημα φάρμακα, όπου κατά τη διάρκεια στρογγυλού τραπεζιού πέντε επιστήμονες από τον χώρο του φαρμάκου θα αποπειραθούν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο, και να αναδείξουν τη διαφορά με τα βιο-ομοειδή φάρμακα.
Όπως εξηγεί η διευθύντρια της ΜΕΘ του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκομείου και αντιπρόεδρος της ΙΕΑ, Μίνα Μαγκίνα, «στην Ελλάδα η χρήση των γενόσημων φαρμάκων παραμένει σε χαμηλά επίπεδα διατηρώντας ψηλά τη συνολική φαρμακευτική δαπάνη της χώρας. Η αύξηση της κατανάλωσης γενοσήμων, υπό συνθήκες συστηματικού ελέγχου και τήρησης αυστηρών προδιαγραφών από την παραγωγή έως τη διάθεση, θα διασφαλίσει πρόσβαση περισσότερων ασθενών στη σωστή θεραπεία, θα μειώσει τη δαπάνη και θα τονώσει την ελληνική παραγωγή φαρμάκου».
Όπως είναι γνωστό, τα γενόσημα φάρμακα αρχίζουν να παράγονται μετά δέκα περίπου χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία των αντίστοιχων πρωτότυπων σκευασμάτων, περιέχουν την ίδια δραστική φαρμακευτική ουσία και έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα. Για κάθε πρωτότυπο φάρμακο συνήθως παράγονται περισσότερα από ένα γενόσημα από διαφορετικές φαρμακοβιομηχανίες και στη χώρα μας παράγεται ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός των σκευασμάτων αυτών.
Τα γενόσημα φάρμακα χρησιμοποιούνται ευρέως σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου και η ασφάλεια τους ελέγχεται με αυστηρό σύστημα εγκρίσεων και ελέγχων όπως και με εθνικά και διεθνή προγράμματα φαρμακοεπαγρύπνισης για τυχόν παρενέργειες. Η τιμή των γενοσήμων είναι χαμηλότερη εκείνης των πρωτότυπων γιατί η παραγωγή τους βασίζεται σε ήδη δοκιμασμένη τεχνολογία.
Αντιθέτως, τα βιο-ομοειδή έχουν παρόμοια δραστική ουσία με τα πρωτότυπα και χορηγούνται σε παρόμοια δοσολογία, ενώ δεν αντικαθιστούν αύτοματα το πρωτότυπο όταν αυτό δεν είναι διαθέσιμο στην αγορά. Μάλιστα, για τα βιο-ομοειδή απαιτούνται κλινικές μελέτες επιβεβαίωσης της αποτελεσματικότητάς τους, πριν την κυκλοφορία τους. Στην Ελλάδα, είναι διαθέσιμα περίπου 20 βιο-ομοειδή σκευάσματα. Ο μικρός αριθμός τους, είναι απόρροια και της έλλειψης γνώσης της επιστημονικής κοινότητας, όπως αποδεικνύει ευρωπαϊκή μελέτη, σύμφωνα με την οποία μόνο 24% των γιατρών έχει ακούσει κάτι για τα βιο-ομοειδή φάρμακα.
Τέλος, από το πρόγραμμα του συνεδρίου ξεχωρίζει η ενότητα της παιδικής παχυσαρκίας, όπου θα παρουσιαστούν νεότερα δεδομένα από το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια υγεία – Αποτύπωση, Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Παιδικής Παχυσαρκίας».
Στιγμιότυπο από τη συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε με αφορμή το 40ο ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΙΕΑ
Όπως εξηγεί η Ελπίδα Βλαχοπαπαδοπούλου, δευθύντρια στο Ενδοκρινολογικό Τμήμα – Τμήμα Αύξησης και Ανάπτυξης του Νοσοκομείου Παίδων «Π.& Α. Κυριακού», το πρόγραμμα επιχορηγείται από το ΕΣΠΑ (MIS 301205) και εκπονείται από το Ενδοκρινολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Παίδων «Π.& Α. Κυριακού» σε συνεργασία με το Τμήμα Επιδημιολογιάς και τα ΤΕΦΦΑΑ του ΕΚΠΑ, καθώς και τα ΤΕΙ Αθήνας και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.
Από την ανάλυση των ερωτηματολογίων ως προστατευτικοί παράγοντες αναδεικνύονται η υψηλότερη εκπαίδευση της μητέρας και του πατέρα, η συστηματική λήψη πρωινού η οποία περαιτέρω ισχυροποιείται όταν οι γονείς λαμβάνουν πρωινό μαζί με τα παιδιά . Η ενασχόληση της μητέρας με τη φροντίδα της διατροφής του παιδιού, η συμμετοχή του παιδιού σε οργανωμένη φυσική δραστηριότητα καθώς και το καθημερινό περπάτημα ή ποδηλασία.
Ως προδιαθεσικοί παραάγοντες αναδεικνύονται η παχυσαρκία των γονέων, οι περισσότερες ώρες εργασίας της μητέρας, οι ώρες τηλεθέασης και η ύπαρξη τηλεόρασης στο δωμάτιο του παιδιού, η ενασχόληση της γιαγιάς με τη διατροφή του παιδιού, οι αυξημένες ώρες μελέτης καθώς και η απουσία φυσικής δραστηριότητας. Οι παχύσαρκοι/υπέρβαροι έφηβοι δήλωναν σπανιότερα ότι ένιωθαν σε φόρμα και υγιείς και ότι διασκέδαζαν με τους φίλους του. Δήλωναν όμως συχνότερα σε σχέση με τους μη υπέρβαρους πως ένιωθαν λυπημένοι, πως ένιωθαν μόνοι και πως η υγεία τους είναι κακή. Σε εξέλιξη βρίσκεται η Β Φάση προγράμματος που αφορά δράσεις αγωγής υγείας στα σχολεία.