Οι στατίνες είναι φάρμακα τα οποία μειώνουν τη σύνθεση της χοληστερόλης στο ήπαρ.
Η μείωση της σύνθεσης της χοληστερόλης στα ηπατοκύτταρα με τα φάρμακα αυτά έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της πρόσληψης της χοληστερόλης από το αίμα στα ηπατοκύτταρα.
Τα φάρμακα αυτά προκαλούν μία σημαντική μείωση της ολικής χοληστερόλης και της LDL χοληστερόλης ( κακή χοληστερόλη), μία μικρότερη μείωση των τριγλυκεριδίων και μία μικρή αύξηση της HDL χοληστερόλης (καλή χοληστερόλη).
Οι στατίνες πρέπει να χορηγούνται σε μία δόση πριν τη νυχτερινή κατάκλιση είναι καλά ανεκτά φάρμακα και έχουν πολύ λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Συγκεκριμένα προκαλούν μία μικρή παροδική ασυμπτωματική δοσοεξαρτώμενη αύξηση των τρανσαμινασών σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών (2-3%).
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα επίπεδα των τρανσαμινασών επιστρέφουν στο φυσιολογικό με τη διακοπή των φαρμάκων ή τη μείωση της δόσης χωρίς να παρατηρηθεί μόνιμη βλάβη του ήπατος. Σημαντικές αυξήσεις των τρανσαμινασών μετά τη χορήγηση των στατινών ( > τριπλάσιο των ανώτερων φυσιολογικών τιμών) είναι εξαιρετικά σπάνιες και παρατηρούνται συχνότερα σε ασθενείς που πίνουν μεγάλη ποσότητα αλκοόλ ή έχουν κάποια άλλη ηπατική νόσο.
Σε ασθενείς που παίρνουν στατίνες συνιστάται τακτικός έλεγχος των ηπατικών ενζύμων ( κάθε 6 εβδομάδες για 3 μήνες, κάθε 8 εβδομάδες για 1 χρόνο και στη συνέχεια 2 φορές το χρόνο.
Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται να διακόπτουν το φάρμακο και να προσέρχονται στο γιατρό σε περιπτώσεις εμφάνισης πόνου, αδυναμίας και ευαισθησίας στους μυς. Ο κίνδυνος εμφάνισης μυοσίτιδας είναι μεγαλύτερος σε ηλικιωμένα άτομα, σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό καθώς και σε άτομα που λαμβάνουν άλλα φάρμακα και συγκεκριμένα κυκλοσπορίνη, μακρολίδια ( ειδική κατηγορία αντιβιοτικών), αντιπηκτικά, αντικαταθλιπτικά ή άλλα υπολιπιδαιμικά φάρμακα όπως είναι οι φιμπράτες και το νικοτινικό οξύ.
Οι στατίνες πέρα από την κύρια δράση τους, που είναι η μείωση της χοληστερόλης, έχουν και επιπρόσθετες δράσεις. Οι δράσεις αυτές ονομάζονται πλειοτροπικές και έχουν σχέση με τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες των στατινών καθώς και με την αντιοξειδωτική και αντθρομβωτική δράση τους.
Τέλος οι στατίνες βοηθούν στη σταθεροποίηση των αθηρωματικών πλακών μειώνοντας σημαντικά τη ποσότηταλίπους που εναποτίθεται στις αθηρωματικές βλάβες.
