ΣΚΛΗΡΟ, ΜΑΛΑΚΟ, ΕΛΑΣΤΙΚΟ
Το ανθρώπινο σώμα, ως προς το σχήμα του είναι γεμάτο καμπύλες, γωνίες, ανώμαλες επιφάνειες. Σε καμία περίπτωση, πάντως, δεν είναι ίσιο, ευθύ, επίπεδο. Αυτό ισχύει ασχέτως βάρους, κατανομής βάρους, σωματότυπου. Για να ξεκουράζεται, λοιπόν, το ανθρώπινο σώμα πρέπει να εκμηδενίζονται οι μυικές συσπάσεις, χωρίς, συγχρόνως, να αλλοιώνεται το φυσικό σχήμα του σώματος. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει ολόκληρο το σώμα να υποστηρίζεται από το στρώμα, να γεμίζει με υλικό κάθε σημείο του. Να προσαρμόζεται, δηλαδή, το στρώμα πάνω στο σχήμα του σώματος και όχι το αντίθετο.
Σύμφωνα με τα παραπάνω ποιο είναι το σωστό στρώμα, το σκληρό, το μαλακό ή το ελαστικό;
Ας εξετάσουμε κάθε ένα ξεχωριστά:
Το σκληρό στρώμα, όντας άκαμπτο, δεν μπορεί να «ακολουθήσει» τις καμπύλες του σώματος και να προσαρμοσθεί σ’ αυτές. Έτσι, τα σημεία που έχουν έντονες καμπύλες, ή είναι πολύ ελαφριά (αυχένας, οσφυική χώρα, πόδια, χέρια) μένουν ανυποστήρικτα, κενά, συχνά μπορεί κανείς να περάσει ολόκληρο το χέρι του κάτω απ΄ αυτά. Η εκμηδένιση κάθε μυικής σύσπασης, που, όπως είδαμε, είναι προϋπόθεση για τη σωστή και πλήρη ανάπαυση του σώματος δεν επιτυγχάνεται. Αντιθέτως, το σκληρό στρώμα «επιχειρεί» να ισιώσει το σώμα, να αλλοιώσει, δηλαδή, το φυσικό του σχήμα, με αποτέλεσμα να το ταλαιπωρεί και μακροπρόθεσμα να του προξενεί βλάβες.
Ωστόσο, για πολλές δεκαετίες επικρατούσε η αντίληψη ότι το σκληρό στρώμα είναι ιδανικό για τη σωστή υποστήριξη του σώματος, διότι «κρατάει» τη σπονδυλική στήλη στην ευθεία στάση! (Η αντίληψη αυτή δεν έχει εκλείψει εντελώς στις μέρες μας). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή των στρωμάτων ήταν μαλακά αλλά χωρίς επαναφορά(μαλλί, βαμβάκι κτλ.) με αποτέλεσμα να βουλιάζουν σιγά-σιγά και μαζί μ’ αυτά να βουλιάζει κι ο χρήστης του στρώματος. Οι επιπτώσεις στην οσφυική χώρα και γενικότερα στην σπονδυλική στήλη ήταν αναπόφευκτες. Ο γιατρός, τον οποίον επισκεπτόταν ο ασθενής, γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχαν στην αγορά υλικά με ελαστικότητα και επαναφορά, συνιστούσε, για να αντιμετωπιστεί άμεσα το πρόβλημα, ύπνο σε σκληρό στρώμα, ώστε τουλάχιστον να μην βυθίζεται το σώμα. Συνιστούσαν, δηλαδή, το λιγότερο κακό. Αυτή η συμβουλή διαστρεβλώθηκε με τον καιρό και πολλοί άνθρωποι έφθασαν στο σημείο να πιστεύουν ότι το καλύτερο στρώμα για τις παθήσεις τους είναι το ευθύ, σκληρό και άκαμπτο πάτωμα!! Είναι ωστόσο, προφανές, και στον μη ειδικό, ότι η σπονδυλική στήλη και ολόκληρο το σώμα γενικότερα κάθε άλλο παρά ευθεία είναι. Αντιθέτως, όπως προαναφέραμε, είναι γεμάτα καμπύλες, γωνίες κτλ. Επιπλέον, το σκληρό στρώμα επιβαρύνει και το κυκλοφορικό, καθώς εμποδίζει τη σωστή κυκλοφορία του αίματος, ιδιαίτερα στα βαριά σημεία του σώματος, με συνέπεια να προκαλούνται αγκυλώσεις και μουδιάσματα.
Το μαλακό στρώμα, μη διαθέτοντας επαναφορά, βουλιάζει και γίνεται σαν την αιώρα, όταν ξαπλώνει ένα σώμα πάνω του. Έτσι, στρεβλώνει το σώμα «ρουφώντας» το μέσα του με συνέπεια να συμβάλει στην πρόκληση βλαβών προς σκολίωση, κύφωση κτλ.
Οι έννοιες «μαλακό» και «σκληρό» σε σχέση προς τα στρώματα, είναι υποκειμενικές. Εξαρτώνται δηλαδή από το βάρος και την σωματοδομή γενικότερα του σώματος που ξαπλώνει στο στρώμα. Για παράδειγμα το ίδιο στρώμα είναι μαλακό για ένα σώμα βάρους 80 κιλών και σκληρό για ένα σώμα βάρους 40 κιλών. Το ελαστικό στρώμα είναι το κατάλληλο στρώμα για την εντελή υποστήριξη του σώματος, διότι ελαστικό σημαίνει ότι προσαρμόζεται ακριβώς στο σχήμα του σώματος. Έτσι, το σώμα διατηρεί τη φυσική του στάση, τη στάση δηλαδή που έχει όταν στέκεται όρθιο.
Εξάλλου, σε αντίθεση προς τις έννοιες «σκληρότητα» και «μαλακότητα», η έννοια της ελαστικότητας έχει αντικειμενικό χαρακτήρα. Είναι επιστημονικά προσεγγίσιμη και εργαστηριακά μετρήσιμη.
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟ – ΑΝΑΤΟΜΙΚΟ – ΟΡΘΑΥΧΕΝΙΚΟ
Ουδείς επίσημος οργανισμός ή φορέας, ανά τον κόσμο έχει ορίσει με επιστημονική επάρκεια, τι σημαίνει «ορθοπεδικό» στρώμα ή κρεβατόστρωμα ή μαξιλάρι. Το ίδιο ισχύει και για τον όρο «ανατομικό». Αυθαίρετα βαφτίζονται τα στρώματα σαν τέτοια. Τη σύγχυση επιτείνει η ετυμολογία των παραπάνω λέξεων, οι οποίες φαίνονται ανακριβείς:
Ορθοπεδικό: Ορθό+πέδη(δεσμά). Η λέξη προέρχεται από και σημαίνει
ορθό+pes(πόδι στη λατινική)
Ορθοπαιδικό: Ορθό+παιδί.
Ανατομικό: ανά+τέμνω.
Η COCO-MAT προτείνει: ΟΡΘΟΣΩΜΑΤΙΚΟ στρώμα και κατ΄ αντιστοιχίαν ορθαυχενικό μαξιλάρι.
ΠΗΓΗ: COCO-MAT
1 Comment
Ωραίο και τεκμηριομένο άρθρο! Επίσης σωστή και η γλωσσική επισύμανση στο τέλος. Πιστεύω ότι βοηθά στην επιλογή του κατάλληλου για εμάς στρώματος γιατί όλοι θέλουμε να έχουμε άνετο ύπνο.