Σε κάθε διαβητικό ασθενή αντιστοιχεί και ένα άτομο με αδιάγνωστο σακχαρώδη διαβήτη.
Σήμερα 2014, βάσει των τελευταίων δεδομένων της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας (IDF) για το Διαβήτη 382 εκατομμύρια άνθρωποι νοσούν με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Το 2035 ο αριθμός αυτός υπολογίζεται ότι θα ανέλθει σε 592 εκατομμύρια, καθιστώντας τη νόσο ως την 7η αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Αν υπολογίσουμε πως σε κάθε άτομο με σακχαρώδη διαβήτη αντιστοιχεί και ένα άτομο με αδιάγνωστο σακχαρώδη διαβήτη, τότε το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο.
Σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία , στον Ελλαδικό χώρο εκτιμάται ότι το 8-9% του πληθυσμού πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη , ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό 3-4 % που δε γνωρίζει ότι έχει τη νόσο. Στην Κρήτη υπολογίζεται το ποσοστό του σακχαρώδη διαβήτη περί το 8%.
Συνήθως ο τύπος 2 σακχαρώδη διαβήτης προϋπάρχει 5-10 χρόνια πριν τη διάγνωση. Τα πριν τη διάγνωση χρόνια είναι κρίσιμα γιατί δημιουργούνται ήδη επιπλοκές.
Η προσπάθεια καλής ρύθμισης επιβάλλεται για την αποφυγή η ελαχιστοποίηση εμφάνισης των επιπλοκών γιατί από την στιγμή που εμφανιστούν δεν θεραπεύονται, απλώς καταβάλλεται προσπάθεια για τη μη επέκταση τους. Έχομε λοιπόν να αντιμετωπίσομε δυο προβλήματα. Το πρώτο είναι η έγκαιρη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη και το δεύτερο η έγκαιρη και αυστηρή ρύθμιση του.
Όσον αφορά τη διάγνωση. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι από έντονα (πολυδιψία, πολυουρία, πολυφαγία, απώλεια βάρους, κυρίως στον τύπο 1 μέχρι ήπια, όπως εύκολη κούραση η γενική αδυναμία, θάμβος όρασης, βαλανοποσθίτιδα (στους άνδρες) αιδοιοκολπίτιδα (στις γυναίκες), κυρίως στον τύπο 2. Πολλές φορές τα συμπτώματα είτε είναι ήπια η μπορεί και να μην υπάρχουν και να προκληθούν επιπλοκές σε όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος: δέρμα, αγγεία, καρδιά, νεφρά, εγκέφαλο, μάτια.
Ποια άτομα πρέπει να υποβληθούν σε έλεγχο, δηλαδή ποιά άτομα παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη ;
1. Όλα τα άτομα ηλικίας > 45ετών με BMI >25
2. Άτομα νεότερης ηλικίας που είναι παχύσαρκα και έχουν επιπρόσθετους παράγοντες κινδύνου όπως
3.Πρώτου βαθμού συγγενείς με Σ.Δ
4.Καθιστική ζωή
5. Γυναίκες που έχουν γεννήσει παιδιά > 4.5 Kg ή είχαν σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης
6. Υπερτασικοί (ΑΠ > 140/90 mmHg
7. HDL< 35 mg/dl η τριγλυκερίδια > 250 mg/dl
8. Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
9. Σε προηγούμενο έλεγχο δυσανοχή στη γλυκόζη (IGT) η δυσανοχή του σακχάρου νηστείας (IFG)
10. Άτομα με ιστορικό αγγειοπάθειας
Κριτήρια ελέγχου για παιδιά
Παχυσαρκία και δυο από τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου
Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη
Ορισμένες εθνότητες
Παρουσιάζουν σημεία αντίστασης στην ινσουλίνη η καταστάσεις που συνοδεύονται από αντίσταση στην ινσουλίνη ( μελανίζουσα ακάνθωση, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών )
Ηλικία ελέγχου : 10 ετών ή έναρξη εφηβείας
Συχνότητα : κάθε δυο χρόνια
Τρόπος : Σάκχαρο νηστείας
Όσον αφορά τη θεραπεία. Εξ ίσου υπεύθυνοι για την καλή ρύθμιση είναι και ο γιατρός και το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη.
Ο γιατρός γιατί πρέπει να εξηγήσει στον ασθενή ποιό είναι το πρόβλημα και τί θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν. Πρέπει επίσης να εξηγήσει πειστικά πως η προσπάθεια για καλή ρύθμιση αποβλέπει στην πρόληψη των επιπλοκών: μικροαγγειακών, αμφιβληστροπάθεια (προβλήματα από τα μάτια), νεφροπάθεια (προβλήματα από τα νεφρά) και νευροπάθεια (κυρίως έλκη στα πόδια) και μακροαγγειοπάθεια (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα μυοκαρδίου και περιφερική αγγειοπάθεια).
Για την μικροαγγειοπάθεια υπάρχουν πολλές μεγάλες μελέτες που έχουν αποδείξει πως ελαττώνεται σημαντικά με την καλή ρύθμιση του σακχάρου αίματος. Για την μακροαγγειοπάθεια φαίνεται πως για την πρόληψη μεγάλη σημασία εχει η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η ρύθμιση της υπερλιπιαιμίας , η χορήγηση μικρής δόσης ασπιρίνης και η διακοπή του καπνίσματος.
Θα πρέπει να τονίσομε, όσον αφορά τη θεραπεία για τον τύπο 1 σακχαρώδη διαβήτη,ότι η μοναδική θεραπευτική αγωγή είναι η ινσουλίνη.
Για τη θεραπεία στον τύπο 2 σακχαρώδη διαβήτη εκτός από τη σωστή διατροφή και τη σωματική άσκηση, υπάρχουν πολλές ομάδες αντιδιαβητικών δισκίων που πρέπει να χορηγηθούν κατάλληλα για να επιτύχομε τους θαραπευτικούς στόχους. Βέβαια σε κάποια χρονική περίοδο, άλλοτε λίγα χρόνια άλλοτε περισσότερα μετά από τη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, θα χρειαστεί ινσουλίνη χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη είναι σε τελικό στάδιο. Απλά και μόνο γιατί το πάγκρεας, όργανο που παράγει την ινσουλίνη, φαίνεται να μην έχει την δυνατότητα να βγάζει την ποσότητα της ινσουλίνης που χρειάζεται για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου αίματος.
Κατά την διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 το πάγκρεας παράγει τη μισή ποσότητα (50%) ινσουλίνης από ό,τι παράγει το φυσιολογικό πάγκρεας ενός ατόμου, που έχει φυσιολογικό σάκχαρο αίματος. Επομένως αργά η γρήγορα θα χρειαστεί και χορήγηση ινσουλίνης για τη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η χορήγηση της ινσουλίνης είναι ανάγκη, δεν είναι τιμωρία. Αρκετές φορές η έγκαιρη έναρξη χορήγηση ινσουλίνης είναι επιτακτική ανάγκη για την καλή ρύθμιση του σακχάρου αίματος.
Η ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη είναι ευθύνη και του γιατρού και του ασθενούς.
Του γιατρού γιατί πρέπει να ενημερώσει τον ασθενή για αίτια της νόσου, αν υπάρχουν, για τις οξείες καταστάσεις (υπογλυκαιμίες, διαβητική κετοοξέωση κ.λ.π.) και πώς θα τις αντιμετωπίσει, για τον αυτοέλεγχο του σακχάρου αίματος με τους μετρητές και πώς θα τροποποιήσει την θεραπευτική αγωγή, για τις διάφορες επιπλοκές π. χ έλκη στα πόδια και πώς θα τις αντιμετωπίσει.
Να εξηγήσει πώς θα προλάβει τις επιπλοκές γιατί από τη στιγμή που εμφανιστούν δεν θαραπεύονται.
Του ασθενή, γιατί πρέπει όχι μόνο να ξέρει όλα όσα αφορούν το σακχαρώδη διαβήτη αλλά και πως θα αντιμετωπίσει την καθημερινότητα, πώς θα αυτοελέγχει το σάκχαρο αίματος αλλά να έχει και την δυνατότητα να τροποποιεί την θεραπευτική αγωγή. Είναι αναγκαίο να γνωρίζει όσα περισσότερα μπορεί για τη νόσο, γιατί αυτός που ξέρει ζει περισσότερο και καλύτερα.
