Ο ΗPV είναι ένας πολύ διαδεδομένος, σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός γνωστός περισσότερο με την ονομασία “Κονδυλώματα”. Υπολογίζεται ότι περίπου 75% του σεξουαλικά ενεργού πληθυσμού έχει μολυνθεί με κάποια μορφή του ιού.Είναι ο ιός εκείνος που τουλάχιστον 2 από τα στελέχη του , ο τύπος 18 και 16, ευθύνονται για τη «γέννηση» του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ασπίδα προστασίας; ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Κυρίως το εμβόλιο και πολύ λιγότερο το προφυλακτικό…
Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Ηuman Papiloma Virus ) H.P.V., αποτελεί μία ετερογενή οικογένεια DNA ιών. Πάνω από 100 γονότυποι είναι γνωστοί σήμερα.
Ο ιός ανάλογα με τον τύπο του, δρα σε διαφορετικές περιοχές , συνήθως στο πλακώδες επιθήλιο των κυττάρων (του δέρματος , των έξω γεννητικών οργάνων ανδρών και γυναικών, του πρωκτού, του ρινοφάρυγγα ακόμα και στο αναπνευστό επιθήλιο του πνεύμονα), προκαλώντας καλοήθεις ή και κακοήθεις καταστάσεις.
Το μεγάλο ενδιαφέρον της παρατήρησης του ιού, σχετίζεται με τη στενή του σχέση με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (ο δεύτερος σε συχνότητα γυναικολογικός καρκίνος, μετά τον καρκίνο του μαστού), οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά, στον HPV, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει κάθε γυναίκα με προσβολή ότι θα αναπτύξει και κακοήθεια
ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ;
Η μόλυνση από τον ιό είναι πολύ συνηθισμένη , με αύξηση στην συχνότητα του. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή (οποιασδήποτε μορφής, σπανιότερα με τη στοματική οδό, ακόμα πιο σπάνια με την δερματική επαφή των γεννητικών οργάνων, για αυτό και η χρήση προφυλακτικού δεν καλύπτει πλήρως).
Η πρώιμη έναρξη σεξουαλικής επαφής σε πολύ μικρή ηλικία, η πολλαπλότητα των ερωτικών συντρόφων χωρίς χρήση προφυλακτικού, η συνύπαρξη άλλων σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων, η γενικότερη ανοσολογική κατάσταση του ατόμου, είναι πιθανοί αιτιολογικοί παράγοντες της αύξησης της συχνότητας τους.
Από την άλλη μεριά όμως, το έντονο ενδιαφέρον για την παρατήρηση του ιού ευαισθητοποίησε το κλινικοεργαστηριακό ενδιαφέρον και έτσι καλυτερεύοντας τις μεθόδους μας βρίσκομε συχνότερα τον ιό, που πάντα όμως υπήρχε.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ «ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ» ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΙΟΥ;
Οι ΗPVιοί του γεννητικού συστήματος ταξινομούνται σε δύο υποκατηγορίες , ανάλογα με την συσχέτιση τους με δυνητική καρκινογένεση Χαμηλού κινδύνου Low Risk/ Μη ογκογόνα στελέχη (6,11,41,42,43κ.λ.π) και Υψηλού κινδύνου High Risk/ Ογκογόνα στελέχη (16, 18, 31, 33, 35, 45, 51, 58, 59 κ.λ.π.) η προσβολή συνήθως από αυτά τα στελέχη σχετίζεται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Περίπου 15 θεωρούνται οι σημαντικότεροι. Ο 16, και ο 18 είναι οι συχνότεροι.
Με τις νέες μεθόδους της μοριακής βιολογίας, μέσω της εξέτασης του HPV DNA TEST, στα πλαίσια διερεύνησης ασθενούς με HPV προσβολή, μπορούμε να ταυτοποιήσουμε όταν κριθεί σκόπιμο, το γονότυπο του ιού.
ΟΤΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΤΟΝ ΙΟ ΕΧΕΙ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ;
Όχι. Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι μία από τις εμφανείς αλλοιώσεις που προκαλεί ο ιός(συνήθως ο 6 και ο 11) στο αιδοίο ,τον κόλπο ,το περίνεο, τον πρωκτό και το πέος. Δεν σχετίζονται με κακοήθειες ,οφείλονται σε μη ογκογόνα στελέχη του ιού και ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις τοπικές θεραπείες (τοπική αγωγή με κρέμες ή καυτηριάσεις).
Τα κονδυλώματα είναι η μόνη μορφή του ιού που γίνεται κλινικά αντιληπτή από τον (σαν σπίλοι)επειδή είναι εμφανή στα έξω γεννητικά όργανα, χωρίς να προκαλεί όμως συμπτώματα. Για τους γιατρούς αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου και αφορμή αναζήτησης ή συνύπαρξης αυτών των εξωτερικών βλαβών,με αλλοιώσεις του ιού στον τράχηλο,που αυτές πρέπει να ανιχνευτούν.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ Ο ΙΟΣ ΣΤΟΝ ΤΡΑΧΗΛΟ;
Στον τράχηλο ο ιός προκαλεί ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις (C.I.N:Cervical Intraepithelial Neoplasia )που ανάλογα με την βαρύτητα τους κατηγοριοποιούνται σε ΧΑΜΗΛΟΒΑΘΜΕΣ /Low Grade ( ΗPV προσβολή –CIN1)και ΥΨΗΛΟΒΑΘΜΕΣ/Ηigh Grade(CIN2-CIN3)
Οι αλλοιώσεις του ιού στον τράχηλο είναι ασυμπτωματικές, και ο μόνος τρόπος αρχικής ανίχνευσης ή υπόνοιας των αλλοιώσεων, προκύπτει συνήθως μέσω του ελέγχου ρουτίνας από το τεστ Παπανικολάου.
Aυτές οι ασυμπτωματικές ενδοεπιθηλιακές βλάβες είναι ο στόχος της πρόληψης μας. Να ανιχνευτούν βασικά, να ταξινομηθεί η βαρύτητα τους και να σχεδιαστεί ο τρόπος αντιμετώπισης τους αν χρειάζεται ή να οργανωθεί πρωτόκολλο παρακολούθησης (που αποτελεί τη συντριπτική πλειοψηφία συνήθως).
Η προσβολή από τον ιό, δε σημαίνει καρκίνο και οι ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις επίσης δεν είναι καρκίνος. Θεωρούνται προκαρκινικές και κάποιες από αυτές που δεν θα διαγνωσθούν και θα επιμείνουν μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Οι περισσότερες γυναίκες (σχεδόν το 80% θα μολυνθεί από τον ιό, σε κάποια φάση της σεξουαλικής ζωής της) και το 50% των ανδρών θα είναι ασυμπτωματικοί φορείς)
Όμως στο 50-70% που θα προσβληθεί συνήθως η λοίμωξη υποχωρεί αυτόματα
Στο 30% παραμένει στάσιμη και ένα πολύ μικρό ποσοστό θα εξελιχθεί σε υψηλόβαθμες αλλοιώσεις. Κάποιες από τις υψηλόβαθμες παραμένουσες-για έτη- και αθεράπευτες αλλοιώσεις θα οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΛΠΟΣΚΟΠΗΣΗΣ;
Η κολποσκόπηση αποτελεί μία διαγνωστική εξέταση, όπου με τη βοήθεια του κολποσκοπίου, παρατηρείται ο τράχηλος σε μεγέθυνση, οι αλλαγές στα επιθήλια του τραχήλου(στο πλακώδες και το κυλινδρικό) και κυρίως η νοητή περιοχή ανάμεσα τους(ζώνη μετάπτωσης)όπου εκεί λόγω των φυσιολογικών «δυναμικών» αλλαγών που συμβαίνουν, δρα ο ιός. Αποτελεί σημαντική διαγνωστική προσέγγιση στη διερεύνηση ενός παθολογικού ή αμφίβολου τεστ Παπανικολάου.
Είναι ανώδυνη εξέταση ,χωρίς να απαιτείται αναισθησία, η ασθενής εξετάζεται με το συνήθη τρόπο μίας γυναικολογικής εξέτασης και με το πέρας της εξέτασης επιστρέφει στις υποχρεώσεις της ή στην εργασία της. Στην αρχική επίσκεψη σχεδόν πάντα γίνεται η λήψη βιοψιών ,κυρίως για να καθοριστεί αν υπάρχει αλλοίωση και ναι ,αν πρόκειται για χαμηλόβαθμη ή υψηλόβαθμη (διάγνωση και ταξινόμηση) γεγονός που θα καθορίσει την περαιτέρω αντιμετώπιση .
Κατά τις πρώτες, ειδικά, κολποσκοπικές εκτιμήσεις, ο γιατρός καλείται εκτός από την ιατρική του διάγνωση ,να ανταποκριθεί και σε άλλες καταστάσεις .Θα πρέπει να χειριστεί το άγχος της γυναίκας για μία εξέταση που δεν γνωρίζει ,ενδόμυχα φοβάται για τα αποτελέσματα , αν έχει ή θα αποκτήσει καρκίνο, να ενημερωθεί ότι δεν είναι μεταδοτική για τους οικείους και τα παιδιά της, μέσω του περιβάλλοντος-τουαλέτα,κολυμβητήριο,κλ.π- .Να τονιστεί η μεγάλη δυνατότητα της πρόληψης ,η ύπαρξη των συμπληρωματικών εξετάσεων(ταυτοποίηση του ιού αν χρειαστεί), η σπουδαιότητα των επανεκτιμήσεων, οι θεραπευτικές χειρουργικές δυνατότητες, αν ενδείκνυται, η φυσική ιστορία μίας ΗPV εξέλιξης σε καρκινογένεση, που σπάνια συμβαίνει, κυρίως σε εμμένουσες χρόνιες και υψηλόβαθμες αλλοιώσεις, μετά από έτη.
