Την ώρα που ολόκληρος ο πλανήτης παραμένει στην ομηρία της πανδημίας του κορονοϊού και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ένα νέο τρίτο κύμα καταφθάνει τον Φεβρουάριο, εξανεμίζονται και οι ελπίδες για γρήγορη αποκλιμάκωση του προβλήματος μέσω των εμβολίων.
Οι λαοί της Ευρώπης εντείνουν τις προσπάθειές τους να εμβολιάσουν τους πολίτες, όμως, οι κυβερνήσεις χάνουν στους στόχους που έχουν θέσει για μαζικό εμβολιασμό. Η έκρηξη αισιοδοξίας που προκάλεσε η αύξηση των εμβολίων, ήρθε σε σύγκρουση με την πραγματικότητα της γραφειοκρατίας στις εγκρίσεις των εμβολίων, αλλά άλλων απρόβλεπτων εμποδίων, όπως είναι η διεθνής έλλειψη που έχει αρχίσει να παρατηρείται σε αναλώσιμα υλικά και συγκεκριμένα σε σύριγγες, ξηρό πάγο (που είναι απαραίτητος για τη μεταφορά των εμβολίων), αλλά και γυάλινα φιαλίδια μεταφοράς των εμβολίων.
Στην Ελλάδα προς το παρόν το εμβολιαστικό πρόγραμμα τηρείται κανονικά, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος χθες μετά τη λήξη σχετικής συνεδρίασης για το εμβολιαστικό πρόγραμμα “Ελευθερία” στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τόνισε πως εμβολιάζονται περίπου 5.000 πολίτες ανά ημέρα, ενώ δήλωσε ότι «με τους ρυθμούς αυτούς θα τηρήσουμε τον προγραμματισμό».
Δείτε την εξέλιξη του παγκόσμιου εμβολιαστικού προγράμματος με τα ποσοστά εμβολιασθέντων ανά 100 άτομα πληθυσμού, όπως αποτυπώθηκε τη Δευτέρα 5/11, στο ourworldindata.org:
Οι μικρότερες ποσότητες εμβολίων φέρνουν νέες τακτικές εμβολιασμού
Πανευρωπαϊκό είναι το πρόβλημα με τις μικρότερες ποσότητες εμβολίων που θα παραλάβουν πολλές χώρες, αλλά και με την καθυστέρηση στην έγκριση και άφιξη νέων εμβολίων στην Ευρώπη, που θα διευκόλυναν με νέες ποσότητες την αθρόα ροή των εμβολιασμών.
Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, όπως είναι η απευθείας συμβάσεις με τις εταιρείες παραγωγής εμβολίων παρακάμπτοντας την Ε.Ε. αλλά και η “εξοικονόμηση” δόσεων με τη χορήγηση μισής δόσης, ή με την καθυστέρηση στη χορήγηση της δεύτερης δόσης του εμβολίου.
Κι όσο κι αν οι περισσότεροι επιστήμονες -αλλά και οι ίδιες παρασκευάστριες εταιρείες των εμβολίων- αντιτίθενται στη λύση αυτή, τόσο η πραγματικότητα του “αναγκαίου κακού” προκρίνεται. Στη Μεγάλη Βρετανία η Κοινή Επιτροπή Εμβολίων και Εμβολιασμού (JCVI) της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον συνέστησε να καθυστερήσει η δεύτερη δόση κατά 4-12 εβδομάδες.
Το απόγευμα της Δευτέρας ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέδωσε νέα σύσταση επιμένοντας για τη χορήγηση δύο δόσεων του εμβολίου των Pfizer/BioNTech μέσα σε διάστημα 21-28 ημερών. Μια καθυστέρηση θα μπορούσε να δικαιολογηθεί «υπό εξαιρετικές συνθήκες», λόγω επιδημιολογικών συνθηκών ή εξαιτίας περιορισμών στον εφοδιασμό, ανέφερε αξιωματούχος του ΠΟΥ
Οι εταιρείες Pfizer / BioNTech και Moderna, προειδοποίησαν, επίσης, ότι δεν έχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το εμβόλιο θα συνεχίσει να είναι αποτελεσματικό αν η δεύτερη δόση του χορηγηθεί σε διάστημα μεγαλύτερο των 21 ημερών από την πρώτη.
Τι λένε οι έλληνες επιστήμονες
Αντίθετοι είναι και πολλοί έλληνες επιστήμονες με τη λύση της χορήγησης της μίας δόσης, ώστε να εμβολιαστεί μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Μιλώντας στο iatropedia.gr η Ελένη Γιαμαρέλλου, ομότιμη Καθηγήτρια παθολογίας ΕΚΠΑ – λοιμωξιολόγος και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, αναφέρει:
“Επιστημονικά εγώ αυτή τη στιγμή το φοβάμαι αυτό που πάει να γίνει. Tο εμβόλιο της Pfizer, για παράδειγμα στη μία δόση προσφέρει ανοσία στο 50%, ενώ στις δύο δόσεις η ανοσία πάει στο 95%. Οπότε στο 50% σημαίνει ότι 50% καλύπτονται, στο άλλο 50% δεν καλύπτονται. Και μ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί να μην τελειώσουμε ποτέ. Δηλαδή να έχουμε συνέχεια αναμεταδόσεις του ιού”, λέει.
Η ειδικός επισημαίνει, ωστόσο, ότι το πρόβλημα αφορά περισσότερο χώρες με 300 εκατομμύρια πληθυσμό, όπως είναι οι ΗΠΑ, και ότι η λύση αυτή δεν θα προκριθεί για τη χώρα μας:
“Εδώ δεν νομίζω ότι θα υπάρξει πρόβλημα, καθώς έρχονται μέσα στον Γενάρη 300 χιλιάδες δόσεις της Pfizer, άλλες 200 χιλιάδες δόσεις τον Φεβρουάριο, μετά θα έρθουν της Moderna το εμβόλιο, οπότε δεν νομίζω ότι θα υπάρξει ένα τέτοιο πρόβλημα”.
Η λύση της χορήγησης μίας ή μισής δόσης του εμβολίου δύο φορές, δεν εξασφαλίζει την ανοσία, σύμφωνα με την καθηγήτρια καθώς, όπως λέει: “το προτέρημα του εμβολίου της Pfizer είναι ότι όταν είναι δύο δόσεις, τα άτομα άνω των 65 και μέχρι και άνω των 90 ετών, τα καλύπτει τόσο καλά σαν να είναι 50 ετών. Αν είναι μία δόση, πώς θα τους καλύπτει αυτούς; Λέμε ότι καλύπτει 50% σε μία δόση, αλλά σε ποια άτομα, όταν δεν μιλάμε για συγκεκριμένες ηλικίες; Λοιπόν, έχει ρίσκα αυτή η προσέγγιση”.
Μόνη λύση, σύμφωνα με την κυρία Ελένη Γιαμαρέλλου είναι να αγοράσει η Ε.Ε. την πατέντα των εμβολίων, ώστε να παραχθούν περισσότερα εμβόλια σε συντομότερο χρόνο:
“Αυτή τη στιγμή στη συζήτηση υπάρχει και το να καταφέρει η Ε.Ε. να αγοράσει την πατέντα εμβολίων και αυτή μετά να την δώσει και να την πουλήσει σε πολλές άλλες φαρμακευτικές εταιρείες, ώστε να μπορούν να παράγουν πάρα πολλές δόσεις. Το είπε και ο κ. Μόσιαλος αυτό. Μπορεί να έρθει αυτό στη συζήτηση πλέον”, σημειώνει.
Ελλείψεις σε σύριγγες και γυάλινα φιαλίδια
Ακόμη κι αν υποθετικά λυθεί ο πρόβλημα της επάρκειας εμβολίων, ένα νέο πρόβλημα που αναδύεται σταδιακά, θα απασχολήσει την παγκόσμια αγορά: αυτό της έλλειψης αναλώσιμων υλικών. Όπως ακριβώς είχε συμβεί με τα γάντια και τα αντισηπτικά κατά την πρώτη φάση της πανδημίας, έτσι και σήμερα, έχει αρχίσει να παρατηρείται εξάντληση των αποθεμάτων σε σύριγγες και γυάλινα φιαλίδια.
Η ελληνική κυβέρνηση βλέποντας αυτή την έλλειψη να έρχεται σύντομα, έκανε κινήσεις για την προμήθεια μέσω διαγωνισμού από εταιρεία ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, 5 εκατομμύρια σύριγγες έως τις 15 Ιανουαρίου.
Ανησυχία, όμως, έχει αρχίσει να υπάρχει και για τα γυάλινα φιαλίδια στα οποία φυλάσσεται το εμβόλιο πριν από τη χορήγησή του. Οι εκατομμύρια δόσεις που διακινούνται παγκοσμίως προϋποθέτουν την εξεύρεση υπέρογκων ποσοτήτων γυάλινων φιαλιδίων, τα οποία, όπως ανέφερε πρόσφατα ο αναπληρωτής διευθυντής των Υγειονομικών Υπηρεσιών της Μεγάλης Βρετανίας, Dr. Jonathan Van-Tam, αποτελούν “κρίσιμη προμήθεια σε έλλειψη σε όλον τον κόσμο”.
