Η νέα εκτίναξη των κρουσμάτων στα υψηλότερα επίπεδα όλης της πανδημίας για τη χώρα μας αποτελεί αρνητική συγκυρία για δραστική χαλάρωση δραστηριοτήτων. Οι θάνατοι από κορονοϊό ξεπέρασαν τους 8.000, οι διασωληνωμένοι αυξήθηκαν περαιτέρω στους 741, ενώ οι νοσηλευόμενοι ασθενείς με κορονοϊό στα νοσοκομεία της Επικράτειας έφτασαν τους 4.325.
Ακόμη πιο δύσκολα είναι τα πράγματα στην Αττική, όπου τις τελευταίες δύο ημέρες σε ανοδική πορεία βρίσκονται και οι ημερήσιες εισαγωγές στα νοσοκομεία, οι οποίες παρουσίαζαν τάσεις επιπεδοποίησης. Όλες οι νοσοκομειακές μονάδες βρίσκονται σε υψηλή πίεση με 2.005 ασθενείς να νοσηλεύονται σε απλές κλίνες Covid και 425 διασωληνωμενους, οι 60 εκ των οποίων εκτός Μονάδας Εντατικής Θεραπείας.
Με δεδομένη αυτή την εικόνα της πρόσφατης επιδείνωσης, σε χθεσινοβραδινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου αποφασίστηκε να κατατεθεί στην Επιτροπή των ειδικών για επιδημιολογική αξιολόγηση, μια πιο ασφαλής προσέγγιση του ανοίγματος του λιανεμπορίου, με click away από Δευτέρα 5/1. Εάν αυτό θα γίνει με τη χρήση sms και χρονικό όριο τριών ωρών για την πραγματοποίηση των αγορών, μένει να αξιολογηθεί.
Χρονική μετατόπιση είναι πιθανόν να υπάρξει και για το άνοιγμα των σχολείων, με το πρώτο “κουδούνι” -όπως όλα δείχνουν- να χτυπά σε αρχική φάση μόνο για τα Λύκεια.
Σαρηγιάννης: “Έκρηξη της πανδημίας μετά τις 14 Απριλίου με κανονικό άνοιγμα του λιανεμπορίου”
Εξαιρετικά επιφυλακτικοί στα πάσης φύσεως “ανοίγματα” εμφανίζονται οι επιστήμονες που ασχολούνται με τα επιδημιολογικά μοντέλα της πανδημίας και εξ αντικειμένου πολύ συχνά γίνονται “μάντεις κακών”.
“Στη φάση που είμαστε επιδημιολογικά εάν δεν μπει σε απόλυτη λειτουργικότητα η διαδικασία με τα self test καλό θα ήταν να μην προχωρήσουμε σε “ανοίγματα”, σημειώνει μιλώντας στο iatropedia.gr, ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Και εξηγεί: “Δεν είμαι υπέρ να ανοίξουμε πριν έρθουν τα self test. Αν δεν θέλουμε να δούμε μια αύξηση που να μας “φοβίσει” παραπάνω από τη χθεσινή, τότε είναι καλό να μην βιαστούμε το κανονικό άνοιγμα του λιανικού εμπορίου, ώστε να υπάρχουν και τα self test στο παιχνίδι. Να ανοίξει το λιανικό εμπόριο στις 14 του μήνα, αφού έχουν καθιερωθεί τα τεστ, και στη συνέχεια να ανοίξει και το Λύκειο. Το Γυμνάσιο δεν το έχω υπολογίσει στα “ανοίγματα”. Για μένα θα είναι λάθος να ανοίξει το Γυμνάσιο πριν από το Πάσχα”, σημειώνει.
Αν ανοίξουμε το λιανεμπόριο χωρίς περιορισμούς και χωρίς το επιδημιολογικό screening των self test, ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε μία ακόμη μεγαλύτερη “έκρηξη” λοιμώξεων από τη χθεσινή, με κορύφωση την 14η Απριλίου, όπως σημειώνει ο Καθηγητής:
“Αν προχωρήσουμε σε άνοιγμα του λιανικού εμπορίου στις 5 Απριλίου, νομίζω ότι έπεται συνέχεια μέχρι τις 14 του μήνα. Θα υπάρξει επέκταση της επιδημίας. Ενώ αν ανοίξουμε μετά τις 14, και από τις 12 Απριλίου και μετά έχουν μπει και τα self test, τότε θα δούμε μια σταδιακή αποκλιμάκωση. Από εκεί και πέρα δηλαδή θα αρχίσουμε σιγά – σιγά να βλέπουμε αποτελέσματα και να αναχαιτίζουμε τη διασπορά”, τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν τα εμπορικά καταστήματα δεν ανοίξουν τη Δευτέρα, θα υπάρξει άλλη μία κρίσιμη ημερομηνία, κατά την οποία θα δούμε πολύ περισσότερα κρούσματα από τα 4.340, τονίζει με έμφαση ο Καθηγητής και σημειώνει ότι αυτή η ημερομηνία θα είναι μεταξύ 7 και 8 Απριλίου.
Τα self test μαζί με τους εμβολιασμούς “κλειδί” για την αποκλιμάκωση
Ο διαγωνισμός για την προμήθεια των self test, ολοκληρώνεται ενδεχομένως ακόμη και σήμερα, ενώ είναι θέμα λίγων ημερών να τεθεί σε λειτουργία και η ηλεκτρονική πλατφόρμα selftesting.gov.gr, μέσω της οποίας θα γίνεται η δωρεάν διανομή στους πολίτες μόνο με το ΑΜΚΑ τους, αλλά και η καταγραφή των θετικών αποτελεσμάτων.
Η συμβολή αυτών των τεστ για την ομαλή επιστροφή μας στην κανονικότητα -στην οποία έχει επενδύσει σημαντικά η κυβέρνηση- αποτελεί “κλειδί” για πολλούς επιστήμονες. Θα είναι πολύ σημαντική η συμβολή τους, όπως σημειώνει ο κ. Σαρηγιάννης, και στην εστίαση, αλλά και στον τουρισμό, σε συνδυασμό με τον εμβολιασμό που θα αυξηθεί μέσα στον Απρίλιο.
“Χωρίς τα self test δεν μπορούμε να σταματήσουμε αυτήν την αύξηση που έχουμε σήμερα. Όταν εφαρμοστούν θα αναχαιτίσουμε την πανδημία σε πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Γιατί θα αρχίσουν να μπαίνουν και οι ασυμπτωματικοί σε καραντίνα, που μέχρι σήμερα αυτούς δεν τους βρίσκαμε. Αυτή είναι η ιδέα. Να βρίσκεις τους ανθρώπους χωρίς συμπτώματα. Με το lockdown περιορίζαμε μόνο τους ανθρώπους με συμπτώματα, δηλαδή 10 με 15 ημέρες μετά τη μόλυνσή τους. Ενώ με τα self test θα έχουμε πιο γρήγορα αποτελέσματα. Δεν θα περιμένουμε να επωαστεί ο ιός να βγάλει συμπτώματα ο φορέας και μετά να περιοριστεί”, εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης.
Η μειωμένη -σε σχέση με τα μοριακά τεστ- ευαισθησία των τεστ αυτών δεν αξιολογείται ως σημαντική από τον επιστήμονα, ο οποίος υπολογίζει σε μεγάλο όφελος, όπως λέει, καθώς θα υπάρχει μεγάλος αριθμός αποτελεσμάτων και άρα πολύ καλύτερη εικόνα της επιδημίας.
“Πιστεύω ότι θα είναι πολύ αποδοτική η διαδικασία. Όσα λάθη και να γίνουν, θα έχει αποτέλεσμα αν ένα μέρος από αυτά μπορούμε να το ανιχνεύσουμε πραγματικά. Θα έχουμε έλεγχο της διασποράς σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα”, τονίζει ο Καθηγητής.
Οι “παγίδες” με τα self test
Και επειδή κάθε παραμύθι έχει τον … δράκο του, υπάρχουν αδυναμίες με τo self testing που θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη ώστε να μην αποτελέσουν τροχοπέδη στην προσπάθεια ελέγχου της πανδημίας, σύμφωνα με τον καθηγητή.
Η πρώτη μεγάλη δυσκολία θα ανακύψει από τις πρώτες ημέρες της εφαρμογής των τεστ. Όταν το σύστημα Υγείας θα βρεθεί αντιμέτωπο με έναν εξαιρετικά υψηλό αριθμό θετικών αποτελεσμάτων, τα οποία θα πρέπει να επιβεβαιωθούν με μοριακό τεστ, για να θεωρηθούν αξιόπιστα:
“Αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, το πως θα διαχειριστούμε ξαφνικά από τα 65 χιλιάδες τεστ την ημέρα που κάνουμε, 300 χιλιάδες θετικούς για παράδειγμα, ή έστω και λιγότερους. Κι όλοι αυτοί θα πρέπει να κάνουν μοριακό τεστ για να το επιβεβαιώσουμε. Μπορούμε να τα κάνουμε γρήγορα; Αν δεν μπορούμε, τότε ακυρώνουμε τη διαδικασία. Βέβαια αν βγεις θετικός στο σπίτι σου με το τεστ, λογικά θα σου πούνε να μείνεις καραντίνα, στο δωμάτιό σου με διπλή μάσκα, μέχρι να κάνεις το μοριακό τεστ. Δική μου ελπίδα είναι ότι ακόμη κι αν δεν το κάνουμε πολύ καλά -γιατί είναι ένα logistic – άθλος αυτό για να το κάνεις καλά- πάλι θα έχουμε θετικά αποτελέσματα. Στους πολύ μεγάλους αριθμούς, τα self test πάλι θα κάνουν μεγάλη διαφορά”, σημειώνει ο Καθηγητής.
Ένας άλλος πολύ ορατός κίνδυνος για τον οποίο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ο κ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης, αφορά την διαφύλαξη της εργασίας από τυχόν αυθαιρεσίες εργοδοτών, όπως λέει:
“Πρέπει να είμαστε καθαρότατοι -η πολιτεία δηλαδή- στο να μην υπάρξει εργασιακό μειονέκτημα και να μην επηρεαστεί η δουλειά κάποιου ανθρώπου που θα βγει θετικός με το self test και μέχρι να κάνει το μοριακό, όταν θα μπει σε καραντίνα. Και πρέπει και οι εργοδότες να είναι ψύχραιμοι σ’ αυτό, ώστε να μην ακυρώνεται το μέτρο στην πράξη. Ιδιαίτερα αυτήν την εποχή που πολύς κόσμος έχει θέμα βιοποριστικό. Γιατί ένας νέος που δεν θα νοσήσει εύκολα και που δεν έχει και πολύ σίγουρη δουλειά, αν διατρέχει τέτοιους κινδύνους θα πει εύκολα, “εγώ δεν το δηλώνω”. Είναι πολύ κρίσιμο αυτό που σας λέω και θα το δούμε και στην πράξη το επόμενο διάστημα”, λέει ο Καθηγητής.
Υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας, ώστε τα self test όχι μόνο να λειτουργήσουν καλά, αλλά και να αποτελέσουν ένα σημαντικό άλμα -σε συνδυασμό με τους εμβολιασμούς- για την ασφαλή έξοδο μας από το τούνελ της πανδημίας που βρισκόμαστε σήμερα… “και μετά να ασχοληθούμε με το πότε θα ανοίξουμε. Γιατί μην ξεχνάτε έχουμε και άνοιγμα τουρισμού, εστίασης κλπ στα μέσα Μαϊου, που κι εκεί θα έχουμε πάλι αύξηση. Αλλά αν προετοιμαστούμε τώρα κατάλληλα, η αύξηση αυτή θα είναι σίγουρα ελεγχόμενη”, καταλήγει ο Καθηγητής.
