Η φυσική δραστηριότητα είναι απαραίτητη για καλή υγεία, καθώς η έλλειψή της υπονομεύει την ποιότητα αλλά και τη διάρκεια της ζωής. Αυτό αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ), με αφορμή την σημερινή (6 Απριλίου) Παγκόσμια Ημέρα Φυσικής Δραστηριότητας.
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 5 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από την καθιστική ζωή. Και αυτό διότι η κακή φυσική κατάσταση αυξάνει κατά 20% έως 30% τον κίνδυνο θανάτου από οποιοδήποτε νόσημα.
Όπως εξηγεί η ΕΠΕ, ως «φυσική δραστηριότητα» ορίζεται κάθε μορφή κίνησης που μπορεί να παραχθεί:
- Σε εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους
- Κατά την ενασχόληση στο σπίτι
- Στην εργασία
- Στον ελεύθερο χρόνο
Η φυσική δραστηριότητα διακρίνεται σε χαμηλής, μέτριας και υψηλής έντασης. Τα οφέλη της, ιδίως όταν είναι συστηματική (π.χ. βάδιση, ποδηλασία, ενασχόληση με αθλήματα) είναι πολυάριθμα και συμπεριλαμβάνουν:
- Την βελτίωση της κατάστασης του καρδιοαναπνευστικού και μυοσκελετικού συστήματος
- Την βελτίωση της λειτουργικής κατάστασης του ατόμου
- Τον έλεγχο του σωματικού βάρους
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ορίσει ελάχιστα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας με βάση την ηλικία. Ωστόσο τουλάχιστον 1 στους 4 ενήλικες παγκοσμίως δεν τα τηρεί, τονίζει η ΕΠΕ.
Η φυσική δραστηριότητα στα χρόνια αναπνευστικά νοσήματα
Η ελλιπής φυσική δραστηριότητα είναι ακόμα πιο έντονη μεταξύ των ασθενών με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, αναφέρει. Η δύσπνοια, η μυϊκή αδυναμία και η κατάθλιψη περιορίζουν συχνά τον ασθενή στο σπίτι. Αυτό οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο κακής φυσικής κατάστασης, μειωμένης λειτουργικότητας και επίτασης των συμπτωμάτων του.
Το τελευταίο έτος, η πανδημία του νέου κορωνοϊού και τα αναγκαία μέτρα (lockdown) που επιβλήθηκαν, οδήγησαν σε ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της σωματικής δραστηριότητας. Αυτό έγινε κυρίως μεταξύ των ευπαθών ομάδων, όπως είναι οι ασθενείς με χρόνιες πνευμονοπάθειες. Δυστυχώς αυτό έχει δυσμενείς βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία.
Ωστόσο η φυσική δραστηριότητα, ακόμα και κάτω από αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες είναι αναγκαία. Είναι, δε, ακόμα πιο αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με θεραπευτική άσκηση.
Η πνευμονική αποκατάσταση
Η θεραπευτική άσκηση είναι η εξατομικευμένη, δομημένη και επαναλαμβανόμενη σωματική δραστηριότητα, όπως αυτή που προσφέρει ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών υγείας στο πλαίσιο της πνευμονικής αποκατάστασης. Ο συνδυασμός της θεραπευτικής άσκησης με αυξημένη φυσική δραστηριότητα οδηγεί σε:
- Μείωση της συμπτωματολογίας και των παροξύνσεων των αναπνευστικών νόσων
- Ελάττωση των ημερών ασθένειας
- Ενίσχυση της ικανότητας αυτοεξυπηρέτησης
- Βελτίωση της ποιότητας ζωής
«Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης έχουν ενταχθεί στο δημόσιο σύστημα υγείας και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ασθενών», σημειώνουν οι πνευμονολόγοι Ιωάννα Μητρούσκα, Αφροδίτη Μπούτου και Νικολέτα Ροβίνα. «Δυστυχώς στην Ελλάδα λειτουργούν σε ορισμένα μόνο δημόσια ιδρύματα και δεν αποζημιώνονται, με αποτέλεσμα να είναι διαθέσιμα σε περιορισμένο μόνο αριθμό ασθενών. Επομένως τώρα, εξαιτίας των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας, η ενίσχυση αυτών των προγραμμάτων είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ».
