Αντιμέτωπη με τέταρτο κύμα της πανδημίας που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός μπορεί να βρεθεί η ανθρωπότητα το προσεχές φθινόπωρο, αλλά το πόσο πιθανό είναι να συμβεί αυτό και τι θα το προκαλέσει παραμένει προς το παρόν αμφισβητούμενο.
Αυτό προκύπτει από τις εκτιμήσεις των ειδικών για το τι μας περιμένει από τον Σεπτέμβριο και μετά, όταν θα αρχίσουν να υποχωρούν οι ηλιόλουστες ημέρες. Οι εκτιμήσεις αυτές δημοσιεύονται σε άρθρο που παραθέτει τα διαφορετικά σενάρια για το σχετικό θέμα. Την βιβλιογραφία ανασκοπούν οι καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριος Παρασκευής, αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής, και Θάνος Δημόπουλος, πρύτανης ΕΚΠΑ.
Κλειδί οι εμβολιασμοί
Ο Dr. Ali Mokdad, καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι θεωρεί πιθανή την έλευση ενός νέου πανδημικού κύματος, παρά την ταχεία αύξηση των εμβολιασμών. Tα κρούσματα και οι θάνατοι θα συνεχίσουν να μειώνονται το καλοκαίρι, είπε. Ωστόσο, οι μολύνσεις θα αυξηθούν ξανά το φθινόπωρο και πιθανόν ακόμα περισσότερο το χειμώνα.
Ο αριθμός των θανάτων θα εξαρτηθεί κυρίως από το επίπεδο των εμβολιασμών έως τότε έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Ρόλο θα παίξει και η παρουσία των μεταλλαγμένων στελεχών που θα υπάρχουν στην κοινότητα, πρόσθεσε. Για να αποτραπεί ένα επερχόμενο νέο κύμα COVID-19, πρέπει να εμβολιαστεί το 80% έως 85% του πληθυσμού μέχρι το τέλος του έτους, εκτίμησε.
Λόγω της εξασθένησης της ανοσίας από τα εμβόλια, όσοι εμβολιάστηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2021 θα χρειαστούν πιθανώς μια αναμνηστική δόση πριν από το χειμώνα. Ο Dr. Mokdad δεν συμφωνεί με τη νέα σύσταση του CDC αναφορικά με τη κατάργηση της προστατευτικής μάσκας. Και εκτιμά ότι εξαιτίας της αναμένεται αύξηση των περιστατικών COVID-19 ήδη από τον προσεχή Αύγουστο.
Άλλο Covid-19 κι άλλο εμβόλιο
Ο Dr. Peter Katonah, καθηγητής Ιατρικής & Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA), δήλωσε ότι είναι παρακινδυνευμένο να γίνονται προβλέψεις αυτή τη στιγμή. Ωστόσο δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο για ένα νέο κύμα της πανδημίας.
Προς το παρόν, τα εμβόλια φαίνεται να αναχαιτίζουν την λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός σε όλες τις περιοχές όπου ήταν εκτεταμένη, είπε. Στις ΗΠΑ, λ.χ., τα κρούσματα έχουν μειωθεί σημαντικά σε όλες τις πολιτείες. Η οδηγία του CDC να μην φορούν μάσκα όσοι εμβολιάζονται, πιθανώς θα οδηγήσει σε αύξηση των εμβολιασμών, εκτίμησε.
Αντιθέτως, για τους ανεμβολίαστους ανθρώπους η χρήση μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι απαραίτητα για τον έλεγχο του ιού. Πάντως, ο Dr. Katonah εκτίμησε ότι δεν μπορεί να προστίθενται όσοι είχαν λοίμωξη COVID-19 στα εμβολιασμένα άτομα, για να επιτευχθεί το ποσοστό 70-80% της κάλυψης που απαιτείται για την ανοσία αγέλης.
Τα μεταλλαγμένα στελέχη
Η Dr. Preeti Malani, καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, δήλωσε ότι δεν είναι γνωστή η διάρκεια της φυσικής ανοσίας. Σε κάθε περίπτωση, είπε, «δεν πρόκειται να ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός», τόνισε. Και εξέφρασε την ελπίδα ότι κρούσματα θα μειωθούν και θα συνεχίσουν να παραμένουν χαμηλά, και ότι ολοένα περισσότεροι άνθρωποι θα εμβολιάζονται. Αυτά είναι απαραίτητα για να διατηρείται το ποσοστό ανοσίας στα επίπεδα του 70%, είπε.
Είτε έχουμε χειμώνα είτε όχι, είπε, η πορεία της πανδημίας εξαρτάται από το ποσοστό της ανοσίας στην κοινότητα. Ωστόσο παραμένει άγνωστη η διάρκεια της προστασίας από τα εμβόλια.
Επί του παρόντος, στις ΗΠΑ κυριαρχεί το βρετανικό στέλεχος (B.117) του νέου κορωνοϊού. Επειδή εναντίον του είναι αποτελεσματικά τα εμβόλια, δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση στους θανάτους όπως σε άλλες χώρες, είπε ο Dr. Mokdad. Αυτό όμως θα μπορούσε να αλλάξει αν επικρατούσαν άλλα στελέχη που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός. Τα εμβόλια, λ.χ., είναι λιγότερο αποτελεσματικά εναντίον των στελεχών της Νότιας Αφρικής ή της Βραζιλίας, είπε. Αν κυριαρχήσουν αυτά, η εικόνα θα αλλάξει. Πόσο μάλλον που μπορούν να μολύνουν ξανά άτομα που είχαν μολυνθεί στο παρελθόν με άλλα στελέχη.
Ωστόσο ο Dr. Katonah αντέτεινε πως δεν ανησυχεί πλέον για τα μεταλλαγμένα στελέχη. Εάν τα στελέχη αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα, τα εμβόλια μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα, εκτίμησε.
Ρυθμιστής η ανθρώπινη συμπεριφορά
Ο Dr. David Hardy, καθηγητής Κλινικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, δήλωσε ότι δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματικά είναι τα τρέχοντα εμβόλια έναντι των στελεχών της Νοτίου Αφρικής και της Βραζιλίας.
Επιπλέον, είπε ότι διαφωνεί με την εποχικότητα του νέου κορωνοϊού. Η αύξηση του περασμένου χειμώνα, σημείωσε, συνέβη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη Δυτική Ακτή από ό,τι στις βορειοανατολικές αμερικανικές πολιτείες. Σε αυτές μια εποχική τάση θα ήταν αναμενόμενη λόγω της χαμηλής εξωτερικής θερμοκρασίας. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη τον περασμένο Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Όχι, όμως, εξαιτίας των κλιματολογικών συνθηκών, αλλά λόγω των αλλαγών στην ανθρώπινη συμπεριφορά, τόνισε.
Ο Dr. Hardy διαφώνησε επίσης με τις ανησυχίες των άλλων ειδικών για την ανοσία από τα εμβόλια. Ο Dr. Hardy δεν πιστεύει πως θα μπορούσε να εξασθενήσει στο τέλος του έτους. Αντιθέτως, θεωρεί ελπιδοφόρα την εμπειρία μας με την ανοσία που επάγεται από τα εμβόλια έναντι της γρίπης.
Η ανοσία αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και στους δύο τύπους γρίπης Α και Β, είτε κάποιος έχει εμβολιαστεί τακτικά ή αν έχει εμβολιαστεί μόνο τα τελευταία χρόνια, σημείωσε.
Ο Dr. Mokdad, τέλος, προέβλεψε πως ακόμα κι αν υπάρξει σημαντική αύξηση των κρουσμάτων που προκαλεί ο κορωνοϊός τον χειμώνα, δεν θα συμβεί το ίδιο με τις μολύνσεις και τους θανάτους. Οι αυξήσεις αυτών θα είναι μικρότερες απ’ ό,τι τον προηγούμενο Δεκέμβριο και Ιανουάριο, είπε.
