Ο ΔΜΣ είναι ένας απλός τρόπος μέτρησης του σωματικού λίπους με βάση το σωματικό βάρος και το ύψος ενός ατόμου. Αλλά η αξιοπιστία του συχνά επικρίνεται, επειδή δεν διακρίνει το λίπος από τον μυ, ούτε λαμβάνει υπόψη το πού αποθηκεύεται το σωματικό λίπος, ούτε και το φύλο ή την ηλικία ενός ατόμου.
Ομοίως, η περιφέρεια της μέσης λαμβάνει υπόψη το λίπος της κοιλιάς, το οποίο συνδέεται με διάφορους κινδύνους για την υγεία, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνο, αλλά δεν λαμβάνει υπόψη το ύψος.
Ο Δείκτης Σχήματος Σώματος ως νέο μέτρο υπολογισμού του κινδύνου για καρκίνο
Μια νέα μέθοδος για την μέτρηση της παχυσαρκίας, που ονομάστηκε “Δείκτης Σχήματος Σώματος” (ABSI: A Body Shape Index), λαμβάνει υπόψη την ηλικία, το φύλο, το βάρος, το ύψος και την περιφέρεια της μέσης ενός ατόμου και μπορεί να παρέχει μια πιο ακριβή εκτίμηση του κινδύνου καρκίνου σε σύγκριση με τον ΔΜΣ.
Για να το διερευνήσουν περαιτέρω, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και το Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ, συνδύασαν δεδομένα από 442.614 συμμετέχοντες (μέσης ηλικίας 56 ετών) από το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 8 χρόνια κατά μέσο όρο, κατά τη διάρκεια των οποίων 36.961 εξ αυτών διαγνώστηκαν με καρκίνο.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες (βαθμίδες) σύμφωνα με το σχήμα του σώματός τους για να αναλυθούν οι συσχετισμοί με τον κίνδυνο για 24 διαφορετικούς τύπους καρκίνου. Επίσης, αναλύθηκε ο ABSI και ο ΔΜΣ ως προγνωστικά εργαλεία για τον κίνδυνο καρκίνου.
Τα αποτελέσματα προσαρμόστηκαν για να ληφθούν υπόψη και οι εξής παράγοντες:
- Ηλικία
- Φύλο
- Εθνικότητα
- Εκπαίδευση
- Εισόδημα
- Κάπνισμα
- Κατανάλωση αλκοόλ
- Διατροφή
- Σωματική δραστηριότητα
- Καθιστικός τρόπος ζωής
Διαπιστώθηκε ότι ο ABSI και ο ΔΜΣ προέβλεπαν διαφορετικό κίνδυνο καρκίνου που σχετίζεται με την παχυσαρκία σε ενήλικες. Συγκεκριμένα, ο ABSI συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο για τρεις καρκίνους.
Οι συμμετέχοντες στην πρώτη βαθμίδα (από τις τρεις) για υψηλότερο ABSI είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν:
- Καρκίνο του ήπατος (κατά 38%)
- Καρκίνο του πνεύμονα (κατά 40%)
- Καρκίνο του εντέρου (κατά17%)
σε σύγκριση με όσους ήταν στην τρίτη και τελευταία βαθμίδα (χαμηλότερο ABSI), ανεξάρτητα από τον ΔΜΣ.
Επίσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο συνδυασμός υψηλού ABSI και υψηλού ΔΜΣ συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για επτά διαφορετικούς τύπους καρκίνου:
- Καρκίνος της μήτρας
- Καρκίνος του οισοφάγου
- Καρκίνος του ήπατος
- Καρκίνος του στομάχου
- Καρκίνος του νεφρού
- Καρκίνος του εντέρου
- Καρκίνος του μαστού
Για παράδειγμα, οι συμμετέχοντες στην πρώτη βαθμίδα ABSI που ήταν επίσης υπέρβαροι ή παχύσαρκοι (ΔΜΣ 25 kg/m2 και πάνω) είχαν διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της μήτρας από εκείνους στην χαμηλότερη βαθμίδα ABSI και με φυσιολογικό ΔΜΣ.
Ο δρ. Carlos Celis-Morales, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία να λαμβάνουμε υπόψη περισσότερες μετρήσεις από τον ΔΜΣ κατά την πρόβλεψη του καρκίνου και δείχνουν ότι το σχήμα του σώματος των ανθρώπων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ορισμένων καρκίνων. Επίσης, η παχυσαρκία είναι η μεγαλύτερη αποτρέψιμη αιτία καρκίνου μετά το κάπνισμα. Απαιτούνται περισσότερες επείγουσες ενέργειες για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος και σχήμα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, ξεκινώντας από νεαρή ηλικία».
Το υπερβολικό σωματικό λίπος μπορεί να οδηγήσει σε βιολογικές αλλαγές που μεταβάλλουν τα επίπεδα των ορμονών του φύλου, όπως τα οιστρογόνα και την τεστοστερόνη, προκαλούν αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης και οδηγούν σε φλεγμονή. Όλες αυτές οι παράμετροι υγείας έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για 13 διαφορετικούς τύπους καρκίνου.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης, οπότε δεν μπορεί να αποδειχθεί σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Η έρευνα δεν αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του ενήλικου πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου, επομένως τα αποτελέσματα δεν μπορούν να γενικευτούν στον γενικό πληθυσμό.
Δείκτης Μάζας Σώματος: Υπολογισμός και αξιολόγηση
Ο ΔΜΣ ορίζεται ως το βάρος ενός ατόμου σε κιλά διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους του ατόμου σε μέτρα (kg/m2). Για παράδειγμα, ένας ενήλικας που ζυγίζει 70 κιλά και το ύψος του είναι 1,75 μέτρα θα έχει ΔΜΣ 22,9.
Για ενήλικες άνω των 20 ετών, ο ΔΜΣ εμπίπτει σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες.
| ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ | ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ |
| Κάτω από 18,5 | Λιποβαρής |
| 18,6-24,9 | Κανονικό βάρος |
| 25-29,9 | Υπέρβαρος |
| 30-34,9 | Παχύσαρκος (κατηγορία 1) |
| 35-39,9 | Παχύσαρκος (κατηγορία 2) |
| 40 και πάνω | Παχύσαρκος (κατηγορία 3) |
