Για όσους μαγειρεύουν, το σκόρδο είναι ένα αγαπημένο άρτυμα, χάρη στην πικάντικη γεύση και το άρωμά του. Για τους λάτρεις της υγείας, είναι ένα από τα «ελιξίρια» που προφυλάσσουν από πολλά δεινά. Μία ημέρα πριν την 25η Μαρτίου, όμως, γεννάται ένα ερώτημα: μπορεί άραγε να το παρακάνει κάποιος με το σκόρδο; Και τι ισχύει για το σήμα κατατεθέν της ημέρας, την σκορδαλιά;
Κατ’ αρχάς, τα καλά νέα. Τα βασικά συστατικά της σκορδαλιάς είναι σκόρδο, ελαιόλαδο και ψωμί ή πατάτες. Όλα είναι παραδοσιακά, αγνά υλικά που δεν βλάπτουν σε κάτι την υγεία, εφ’ όσον δεν γίνεται υπερκατανάλωση.
Θερμίδες και λιπαρά
Στα αρνητικά της σκορδαλιάς συμπεριλαμβάνεται το θερμιδικό φορτίο και τα πολλά λιπαρά της. Η παραδοσιακή σκορδαλιά, που περιέχει 500 γραμμάρια βρασμένες πατάτες και μισό ποτήρι ελαιόλαδο (150 γραμμάρια ή 170 ml), παρέχει ανά 100 γραμμάρια:
- 243 θερμίδες
- 21,2 γραμμάρια λιπαρά
- 12,7 γραμμάρια υδατάνθρακες
Οι περισσότερες συνταγές για ήπια σκορδαλιά, περιέχουν τρεις ή τέσσερις σκελίδες (περίπου 12 γραμμάρια). Αυτές δεν είναι πολλές, εφ’ όσον μοιρασθούν σε αρκετά άτομα. Η «δυνατή» σκορδαλιά όμως μπορεί να περιέχει έως και 10 σκελίδες, δηλαδή 30 γραμμάρια σκόρδο ή περισσότερα. Σε αυτά τα επίπεδα, μπορεί να υπάρξει πρόβλημα ακόμα και με μία ή δύο κουταλιές της σούπας.
Κίνδυνος αιμορραγίας
Μία από τις σοβαρότερες παρενέργειες της υπερκατανάλωσης σκόρδου είναι ο αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας.
Το 2016 αναφέρθηκε η περίπτωση ενός άνδρα ο οποίος έπαθε σημαντική μετεγχειρητική αιμορραγία, που συσχετίστηκε με την καθημερινή κατανάλωση 4 σκελίδων σκόρδου τις μέρες πριν χειρουργηθεί.
Σε μία άλλη περίπτωση, ένας 55χρονος άνδρας παρουσίασε έντονο αποχρωματισμό και εκτεταμένους μώλωπες μετά από εγχείρηση στεφανιαίας παράκαμψης (μπάι πας). Όπως διαπιστώθηκε, έπαιρνε καθημερινά συμπληρώματα ιχθυελαίων και σκόρδου χωρίς να το πει στους γιατρούς του. Και τα δύο δρουν αντιθρομβωτικά.
Γι’ αυτόν τον λόγο, πρέπει να ρωτάτε τον γιατρό σας αν μπορείτε να τρώτε ελεύθερα σκόρδο, εάν λαμβάνετε φάρμακα, βιταμίνες ή πρόκειται να χειρουργηθείτε.
Πεπτικά προβλήματα
Μία άλλη πιθανή παρενέργεια από την υπερκατανάλωση σκόρδου είναι τα πεπτικά προβλήματα, όπως ο τυμπανισμός, η δυσπεψία και ο πόνος στο στομάχι. Υπαίτιες γι’ αυτά είναι οι φρουκτάνες, ένα είδος υδατανθράκων που περιέχει το σκόρδο.
Στους πάσχοντες από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, το σκόρδο μπορεί να μειώσει τον τόνο του κατώτερου σφιγκτήρα του οισοφάγου. Ο σφιγκτήρας είναι ο μυς που κλείνει το φυσικό στόμιο που ενώνει τον οισοφάγο με το στομάχι. Όταν χαλαρώνει, το περιεχόμενο του στομάχου μπορεί να παλινδρομήσει, δηλαδή να κινηθεί προς τα πάνω (προς τον οισοφάγο). Σε τέτοια περίπτωση, η συνέχεια είναι καούρες και ναυτία.
Ένας άλλος κίνδυνος είναι η κακοσμία του στόματος. Αυτή οφείλεται στις θειούχες ενώσεις που περιέχει το σκόρδο. Η κακοσμία του στόματος είναι πιο έντονη με την κατανάλωση ωμού σκόρδου, σαν αυτού που περιέχει η σκορδαλιά.
Σκορδαλιά: Ποια είναι η ασφαλής ποσότητα
Αν και δεν υπάρχουν ακόμα επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες για την κατανάλωση σκόρδου, έχει βρεθεί ότι 3-6 γραμμάρια σκόρδου την ημέρα είναι αρκετά για να ωφεληθεί η υγεία. Αντιστοιχούν σε 1-1,5 μεγάλη σκελίδα.
Όσον αφορά τη σκορδαλιά, 1-2 κουταλιές της σούπας είναι υπεραρκετές. Οι μεγαλύτερες ποσότητες είναι υπερβολικές και θα σας γεμίσουν επιπλέον με πολλές θερμίδες.
Σε κάθε περίπτωση, αν αντιμετωπίζετε καρδιαγγειακά ή πεπτικά προβλήματα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας πριν ορμήσετε στην σκορδαλιά, ειδικά εάν παίρνετε φάρμακα.
