Η ψυχική εξάντληση τείνει να εμφανίζεται, όταν εστιάζετε σε μια ψυχικά δύσκολη εργασία για λίγο. Μπορεί επίσης να νιώσετε αυτού του είδους τη εγκεφαλική κόπωση, εάν είστε πάντα σε εγρήγορση, ή αγχωθείτε.
Η δουλειά σας, η φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων, και άλλα πράγματα μπορούν να οδηγήσουν κάποιον σε ψυχική εξάντληση.
Ψυχική εξάντληση: Συμπτώματα
Έχετε θυμό και ανυπομονησία
Η ψυχική κούραση μπορεί να σας βάλει σε κακή διάθεση. Μπορεί να είστε ευερέθιστοι, ή εκνευρισμένοι, να ξεσπάτε απρόσμενα στους γύρω σας ολοένα και πιο συχνά. Είναι πιο δύσκολο να ελέγχετε τα συναισθήματά σας, όταν είστε διανοητικά εξαντλημένοι.
Δεν μπορείτε να ολοκληρώσετε τις υποχρεώσεις σας
Η παραγωγικότητα όλων ανεβαίνει και κατεβαίνει κατά περιόδους. Αλλά η ψυχική εξάντληση μπορεί να δυσκολέψει πραγματικά τη συγκέντρωση. Εξουδετερώνει επίσης το κίνητρό σας. Μπορεί να αποσπαστείτε εύκολα ή να αρχίσετε να χάνετε προθεσμίες. Ακόμη και μικρές εργασίες μπορεί να φαίνονται “βουνό”.
Δεν κοιμάστε καλά
Ίσως πιστεύετε ότι θα ήταν πιο εύκολο να κοιμάστε, όταν ο εγκέφαλός σας είναι κουρασμένος. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που έχουν θέσεις εργασίας με υψηλό “γνωστικό φόρτο εργασίας” αναφέρουν περισσότερα συμπτώματα αϋπνίας από εκείνους που δεν απασχολούνται σε κάποια ψυχικά εξαντλητική εργασία. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να επιδεινώσει την ψυχική κόπωση. Ενημερώστε τον γιατρό σας, εάν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε, ή αν είστε πάρα πολύ κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Είστε σε κατάθλιψη
Μπορεί να μην έχετε καθόλου ενέργεια ή να αισθάνεστε ότι κινείστε σε αργή κίνηση. Μερικοί λένε ότι αισθάνονται σαν μουδιασμένοι. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει να ολοκληρώσετε τα πράγματα στη δουλειά σας, ή να φέρετε εις πέρας τις καθημερινές σας δραστηριότητες. Ενημερώστε τον γιατρό σας, εάν έχετε πραγματικά πολύ κακή διάθεση και αισθήματα απελπισίας για περισσότερο από 2 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να είναι σημάδι ότι η κατάθλιψή σας είναι πιο σοβαρή.
Ανησυχείτε υπερβολικά
Η ψυχική εξάντληση ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Αυτή είναι η λειτουργία «πάλης ή φυγής». Το άγχος είναι ένας “συναγερμός” που λέει στον οργανισμό, ότι κάτι δεν πάει καλά. Εάν είστε ψυχικά εξαντλημένοι, μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε πανικό, ή έντονη ανησυχία όλη την ώρα. Αυτό συμβαίνει συχνά παράλληλα με τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Η σωματική άσκηση μοιάζει να είναι πιο δύσκολη
Οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι γιατί η ψυχική εξάντληση επηρεάζει την ικανότητα σωματικής άσκησης. Μερικοί πιστεύουν ότι η ανοχή σας στην άσκηση μπορεί να μειωθεί. Έτσι μπορεί να φαίνεται ότι καταβάλλετε περισσότερη προσπάθεια από ό,τι πραγματικά κάνετε.
Οι διατροφικές σας συνήθειες αλλάζουν
Η ψυχική κόπωση μπορεί να επηρεάσει την όρεξή σας με διάφορους τρόπους. Μπορεί να τσιμπολογάτε περισσότερο από το κανονικό και να μην προσέχετε τι τρώτε. Το άγχος μπορεί επίσης να σας κάνει να λαχταράτε ζαχαρούχα, αλμυρά, ή λιπαρά τρόφιμα. Ή μπορεί να μην πεινάτε καθόλου.
Κάνετε περισσότερα λάθη
Είναι αδύνατο να αποδίδετε άψογα στη δουλειά σας όλη την ώρα. Αλλά η ψυχική εξάντληση μειώνει την ικανότητά σας να εντοπίζετε και να διορθώνετε τα λάθη σας, άμεσα ή και καθόλου. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ορισμένες εργασίες, όπως εκείνες όπου χρησιμοποιείτε βαριά μηχανήματα, οδηγείτε οχήματα κ.α.
Νιώθετε περισσότερο πόνο
Ο καθένας είναι διαφορετικός, γεγονός που καθιστά δύσκολο να πούμε το πώς ακριβώς η ψυχική εξάντληση θα επηρεάσει το δικό σας σώμα. Αλλά μπορεί να έχετε πονοκεφάλους, πόνους στους μύες, πόνους στην πλάτη, ή προβλήματα στο στομάχι. Εάν έχετε μια συνεχιζόμενη ασθένεια, όπως η ινομυαλγία, μπορεί να πονάτε λίγο περισσότερο από το συνηθισμένο.
Ψυχική εξάντληση: Μερικά απλά βήματα αντιμετώπισης
Κάντε διαλείμματα
Μπορεί να αισθάνεστε λιγότερο κουρασμένοι, εάν κάνετε μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια πολύωρης πνευματικής εργασίας. Δεν υπάρχει ακριβής χρόνος ανάπαυσης που να λειτουργεί βέλτιστα για όλους. Αλλά καλό είναι να “φορτίζετε μπαταρίες” έστω και για λίγα λεπτά κάθε 1-2 ώρες.
Σε κάποιους αρέσει να χρησιμοποιούν κάτι που ονομάζεται Τεχνική Pomodoro. Αυτή λειτουργεί ως εξής:
- Ρυθμίστε ένα χρονόμετρο στα 25 λεπτά
- Εστιάστε σε μια εργασία όλη την ώρα
- Κάντε ένα διάλειμμα 5 λεπτών, όταν λήξουν τα 25 λεπτά
- Μετά το τέταρτο 25λεπτο, κάντε ένα διάλειμμα για 15-30 λεπτά
Επαναλάβετε μέχρι να ολοκληρωθεί η εργασία σας (ή να τελειώσει η εργάσιμη ημέρα σας)
Ασκηθείτε
Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να νιώσετε ότι έχετε περισσότερη ενέργεια, εάν ασκείστε κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων σας. Δοκιμάστε μερικά απλά επιτόπια αλματάκια και διατάσεις για λίγα λεπτά το καθένα. Ή πηγαίνετε για ένα γρήγορο περπάτημα 10-15 λεπτών.
Βρείτε τρόπους για να χαλαρώσετε
Είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς εντελώς την ψυχική εξάντληση. Αλλά μπορείτε να μάθετε να ενεργοποιείτε τη φυσική απόκριση χαλάρωσης του σώματός σας. Μπορείτε να κάνετε μασάζ. Ή μπορείτε να δοκιμάσετε διαλογισμό, γιόγκα, ή κάτι τόσο απλό όσο το να παρακολουθήσετε μια αστεία ταινία. Επικοινωνήστε με τους φίλους, την οικογένεια, ή έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, εάν χρειάζεστε περισσότερη υποστήριξη.
