Τι είναι;
Είναι η επιστροφή περιεχομένου του στομάχου, υγρού ή στερεού, προς τον οισοφάγο. Τα υγρά που επιστρέφουν (παλινδρομούν), περιέχουν συνήθως υδροχλωρικό οξύ το οποίο παράγεται από το στομάχι. Το οξύ αυτό ενώ δεν είναι βλαπτικό για το βλεννογόνο του στομάχου είναι ιδιαίτερα ‘’καυστικό’’ για το βλεννογόνο του οισοφάγου και το κάψιμο που δημιουργείται εμφανίζεται ως οισοφαγίτιδα κατά τη γαστροσκόπηση.
Πότε εμφανίζεται;
Ο οισοφάγος στο κατώτερο του άκρο στο σημείο που ενώνεται με το στομάχι, έχει ένα σφιγκτήρα που ανοίγει και
επιτρέπει τη δίοδο της τροφής προς το στομάχι αλλά παραμένει κλειστός και δεν επιτρέπει την επιστροφή (παλινδρόμηση) της προς τον οισοφάγο. Όταν ο σφιγκτήρας αυτός δε λειτουργεί φυσιολογικά, τότε έχουμε παλινδρόμηση.
Τι συμπτώματα έχει ο ασθενής;
•Αίσθηση παλινδρόμησης περιεχομένου του στομάχου προς το στόμα
•Καύσος (καούρα), συνήθως πίσωαπό το στέρνο ήψηλά στο λαιμό
• Πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς ή πίσω από το στέρνο
• Ναυτία, έμετοι
• Δυσκολία στην κατάποση
• Αίσθημα πνιγμού τη νύχτα
•Χρόνιος βήχαςπου δεν οφείλεται σεπροβλήματα του αναπνευστικού
• Συχνές ερυγές (ρέψιμο)
• Εμφάνιση ή επιδείνωση συμπτωματολογίας βρογχικού άσθματος
Πως θα τεθεί η διάγνωση;
Για να τεθεί η διάγνωση είναι απαραίτητο να γίνει μία γαστροσκόπηση. Εάν η γαστροσκόπηση δεν τεκμηριώσει τη διάγνωση και αφού αποκλειστεί η ύπαρξη άλλης πάθησης, ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί σε περεταίρω έλεγχο με 24ωρη πεχαμετρία, αξονική τομογραφία, μανομετρία οισοφάγου ή άλλες εξετάσεις αναλόγως ενδείξεων.
Θεραπεία
Η θεραπεία κατ’ αρχήν είναι συντηρητική και αν αποτύχει, χειρουργική.
Συντηρητική θεραπεία
Κατ’ αρχήν δίνονται οδηγίες στον ασθενή για αλλαγή του τρόπου ζωής του (Life style), όπως:
• Να τρώει νωρίς το βράδυ και να ξαπλώνει αρκετές ώρες μετά το γεύμα.
Ο χρόνος αυτός μπορεί να είναι από 4-6 ώρες, αναλόγως του είδους της τροφής και της ηλικίας του ασθενούς.
Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση
•Να προτιμά μικρά και συχνά γεύματα αντί λίγα και μεγάλα.
• Να κοιμάται χρησιμοποιώντας ψηλό μαξιλάρι ή με ανασηκωμένο το πάνω μέρος του κρεβατιού.
•Να αποφεύγει τροφέςπου επιδεινώνουν τη συμπτωματολογία του όπως αυτές που έχουν ψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, όξινες τροφές ή χυμοί, καφές, σοκολάτα, αλκοόλ, καρυκεύματα, κάπνισμα και άλλες.
• Απώλεια βάρους.
• Να αποφεύγει το σκύψιμο και οτιδήποτε αυξάνει την ενδοκοιλιακή του πίεση όπως η άρση βάρους,
η δυσκοιλιότητα, ο βήχας κλπ.
Παράλληλα με τα μέτρα αυτά, ο ασθενής πρέπει να λάβει και φαρμακευτική αγωγή. Όταν με τα παραπάνω δεν έχουμε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα τότε πλέον τίθεται ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση.
Χειρουργική θεραπεία
Ενώ τα φάρμακα που χορηγούνται έχουν στόχο την εξουδετέρωση του υδροχλωρικού οξέος του στομάχου
ή την αναστολή της έκκρισης του, η χειρουργική θεραπεία στοχεύει στη δημιουργία νέου σφιγκτηριακού μηχανισμού στον κατώτερο οισοφάγο, χωρίς να επηρεάζει την έκκριση του οξέος. Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές και ενδοσκοπικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης,
η πιο συνηθισμένη όμως είναι η θολοπλαστική κατά Nissen.
Η επέμβαση αυτή γίνεται σήμερα λαπαροσκοπικά και διαρκεί από 1.5 έως και 3 ώρες αναλόγως του βαθμού δυσκολίας ανά ασθενή.
Μετεγχειρητική πορεία
Ο ασθενής παραμένει νοσηλευόμενος για μία ημέρα μετά το χειρουργείο, σιτίζεται με υδρική και πολτοποιημένη
τροφή για λίγες ημέρες και στη συνέχεια σιτίζεται ελεύθερα. Μπορεί να απασχοληθεί σε δουλειά γραφείου σε τρεις ημέρες ενώ επανέρχεται σε πλήρη σωματική δραστηριότητα μετά από δύο εβδομάδες.
Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ιδιαίτερα ήπιος και αντιμετωπίζεται με παρακεταμόλη (Depon) ή κάτι παρόμοιο.
Του Γεωργίου Δελημπαλταδάκη, Διευθυντή Χειρουργικού Τμήματος στο Euromedica Μητέρα Κρήτης
