Η ηλικία των 4 – 5 ετών είναι καθοριστικό στάδιο, γνώμονας της γλωσσικής εξέλιξης του παιδιού, αφού είναι η περίοδος λίγο πριν την ένταξη του παιδιού στο σχολείο όπου οι μαθησιακές απαιτήσεις πρέπει να είναι συγκεκριμένες.
Πότε ένα παιδί είναι γλωσσικά έτοιμο για την Α΄ Δημοτικού:
1. Έχει μάθει το 90% της γλώσσας σε όλα τα επίπεδα της.
2. Καταλαβαίνει 2.500 λέξεις, συμπεριλαμβανομένων των συνήθων αντίθετων «πάνω – κάτω, μέσα – έξω».
3. Μπορεί να πει ιστορία που έχει ακούσει βλέποντας τις σχετικές εικόνες.
4. Λέει αντικείμενα ανά κατηγορίες (Π.χ. «Πες μου 5 έπιπλα, 5 φρούτα», κλπ).
5. Είναι ικανό να κατασκευάσει συντακτικά ακέραιες προτάσεις 5 – 6 λέξεων τουλάχιστον.
6. Κάνει ελάχιστα λάθη στην άρθρωση των φθόγγων۠ αυτά στο [ξ, ψ, ρ] και στα συμπλέγματα συμφώνων.
7. Μιλά άνετα, με αυτοπεποίθηση, χωρίς επαναλήψεις ή διακοπές στην ομαλή ροή του λόγου.
8. Η ποιότητα της φωνής του είναι καθαρή, με ποικιλία έντασης και συχνότητας.
Οι γονείς σ’ αυτή την ηλικιακή περίοδο μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους με διάφορες δραστηριότητες με ποικίλα επίπεδα δυσκολίας:
1. Πείτε στο παιδί μια ιστορία και μετά δείχνοντας του τις εικόνες του βιβλίου βοηθήστε το να πει μια δική του εκδοχή. Συγκρίνετε και συζητήστε τις δύο ιστορίες.
2. Δίνετε του οδηγίες για δουλίτσες μέσα και έξω από το σπίτι: «φέρε τις παντόφλες του μπαμπά, μέσα από την ντουλάπα της αποθήκης».
3. Μάθετε του να απαντά στο τηλέφωνο, να μιλά σε φίλους και συγγενείς, να παίρνει μικρές παραγγελίες.
4. Ενθαρρύνετε το να μαζεύει και να κάνει συλλογή από πέτρες, κογχύλια, εικόνες.
5. Μάθετε τραγούδια, ακούστε μουσική και χορέψτε.
6. Βοηθήστε το να φτιάξει μια δική του ιστορία, γράψτε την καθώς τη λέει ή μαγνητοφωνήστε τη. Διαβάστε την ή ακούστε την μετά και ζωγραφίστε σχετικές εικόνες.
7. Μάθετε τις μέρες της εβδομάδας, ποια είναι πριν, ποια μετά, συνδέστε διάφορες μέρες με διαφορετικά γεγονότα (εκδρομές, επισκέψεις, φαγητά) και περιμένετε. Διαγράψτε μια μέρα στο ημερολόγιο.
8. Κάντε μαζί σχέδια για γιορτές, διακοπές, δουλειές.
Αν διαπιστώσετε ότι, πάρα τις προσπάθειες σας, το παιδί δεν ανταποκρίνεται προοδευτικά καλύτερα, ζητείστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού.
