Η ακράτεια ούρων δεν είναι πρόβλημα μόνο των ηλικιωμένων ανθρώπων, ούτε κάτι με το οποίο πρέπει να μάθει να ζει κανείς. Επιπλέον, στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν είναι ανίατη, δεν αποτελεί φυσιολογική συνέπεια της ηλικίας, αλλά ούτε και μπορεί να «περάσει» μόνη της.
Δυστυχώς, όμως, σημαντικό ποσοστό πασχόντων και μη πιστεύει ακριβώς τα αντίθετα. Το επακόλουθο είναι να ταλαιπωρούνται πολλοί ασθενείς, αφού δεν ζητούν ποτέ ιατρική βοήθεια.
Αυτά είναι μερικά από τα ευρήματα νέας έρευνας που πραγματοποίησε η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ουρολογίας, με αφορμή την εφετινή Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Ουρολογίας (20-24 Σεπτεμβρίου 2021). Η έρευνα έδειξε ακόμα ότι η ακράτεια ούρων εξακολουθεί να αποτελεί θέμα-ταμπού κι ας ταλαιπωρεί ποσοστό έως και 20% των ενηλίκων στην Ευρώπη.
Όπως έδειξε, η πλειονότητα των ασθενών δεν ζητούν ποτέ ιατρική βοήθεια, ενώ πολλοί δεν μιλούν γι’ αυτήν ούτε στα πιο προσφιλή τους πρόσωπα.
Στην έρευνα συμμετείχαν 3.029 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 18 ετών και άνω, από τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ολλανδία.
Οι εθελοντές συμπλήρωσαν ανώνυμα ερωτηματολόγια, απαντώντας μεταξύ άλλων σε ερωτήματα για το αν είχαν ακράτεια ούρων, τι πίστευαν γι’ αυτήν και αν είχαν ζητήσει ιατρική βοήθεια για να την αντιμετωπίσουν.
Περισσότερες γυναίκες, αλλά και νέοι
Οι απαντήσεις τους έδειξαν ότι, αναλόγως με τη χώρα, το 10-20% έπασχαν από ακράτεια ούρων. Ωστόσο το ποσοστό αυτό δεν ήταν το ίδιο σε όλες τις ηλικίες, ούτε μεταξύ των δύο φύλων. Επιπλέον, η ακράτεια δεν ταλαιπωρούσε μόνο τους ηλικιωμένους, όπως λανθασμένα πίστευε σημαντικό ποσοστό των συμμετεχόντων.
Στη Γαλλία, λ.χ., το 48% των συμμετεχόντων είπαν ότι παρουσιάζουν ακράτεια ούρων. Το ποσοστό, όμως, των πασχόντων στους άνδρες ήταν 36% και στις γυναίκες 54%.
Στη Βρετανία, περιστασιακή ακράτεια ούρων ανέφερε το 27% των εθελοντών ηλικίας 18-24 ετών. Και αυτό μολονότι:
- Το σχεδόν 50% των Βρετανών της ίδιας ηλικιακής ομάδας είπαν ότι η ακράτεια ούρων είναι πρόβλημα των ηλικιωμένων
- Το 28% δεν ήξεραν πότε η διαφυγή ούρων σημαίνει ακράτεια.
Ντρέπονται να μιλήσουν
Ανεξαρτήτως του τι γνωρίζουν και τι αγνοούν, όμως, περισσότεροι από επτά στους δέκα πάσχοντες σε όλες τις χώρες δήλωσαν ότι ουδέποτε έχουν ζητήσει ιατρική βοήθεια γι’ αυτήν. Γιατί; Το σχεδόν 35% είπαν επειδή πιστεύουν πως θα περάσει μόνη της και το 27% επειδή ντρέπονται.
Οι γυναίκες ως φαίνεται ντρέπονται περισσότερο να μιλήσουν για την ακράτειά τους. Στην Ολλανδία, π.χ., από τις γυναίκες ηλικίας 55 ετών και άνω με ακράτεια ούρων, το 44% είπαν ότι δεν μιλούν ποτέ γι’ αυτήν. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη.
Συνολικά, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και στα δύο φύλα, το σχεδόν 30% των πασχόντων από ακράτεια ούρων είπαν ότι ντρέπονται να μιλήσουν γι’ αυτήν.
Ιάσιμη στο 60% των περιπτώσεων
«Η ακράτεια ούρων είναι η αθέλητη διαφυγή ούρων, την οποία δεν μπορεί να ανακόψει ο πάσχων. Σε περισσότερο από το 60% των περιπτώσεων είναι μία ιάσιμη κατάσταση. Δυστυχώς όμως σημαντικό ποσοστό πασχόντων πιστεύουν λανθασμένα πως είναι κάτι με το οποίο πρέπει να μάθουν να ζουν», λέει ο χειρουργός-ουρολόγος Δρ. Ηρακλής Πούλιας, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας.
«Αυτό όμως δεν ισχύει, διότι υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις, ανάλογα φυσικά με τον τύπο και την αιτία της ακράτειας. Διαφορετική προσέγγιση, π.χ. χρειάζεται η ακράτεια από προσπάθεια και διαφορετική η ακράτεια λόγω υπερδραστήριας κύστης».
Όπως έδειξε και η νέα έρευνα, σχεδόν ο ένας στους τέσσερις πάσχοντες θεωρούσαν την ακράτειά τους αναπόφευκτη ή δεν γνώριζαν ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί. Το μεγαλύτερο ποσοστό άγνοιας για τις θεραπείες παρατηρήθηκε στη Βρετανία (47%) και το μικρότερο στη Γαλλία (32%). Μεταξύ ασθενών και μη, σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες είπαν ότι δεν γνωρίζουν πως υπάρχουν θεραπείες.
Αυξάνεται με την ηλικία
«Η διαφυγή ούρων σημαίνει ακράτεια όταν συμβαίνει τακτικά και όχι επειδή συνέβη μια-δυο φορές», εξηγεί ο κ. Πούλιας. «Ο κίνδυνος εκδήλωσης της ακράτειας αυξάνεται με την ηλικία, αλλά και νεότεροι άνθρωποι μπορεί να την αναπτύξουν. Όταν συμβαίνει συχνά ή επηρεάζει την ποιότητα της ζωής, είναι σημαντικό να ζητά ο ασθενής ιατρική συμβουλή. Αναλόγως με την περίπτωση, υπάρχουν πολλά που μπορούμε να προτείνουμε στους ασθενείς μας».
Μεταξύ των θεραπειών που μπορεί να προταθούν στους ασθενείς συμπεριλαμβάνονται:
- Ασκήσεις του πυελικού εδάφους
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής
- Συμπεριφορική θεραπεία
- Ειδικά φάρμακα
- Ακόμα και χειρουργικές επεμβάσεις
Οι πιθανές αιτίες
Μία θεραπεία για όλους τους ασθενείς δεν υπάρχει, ακριβώς όπως δεν υπάρχει μία αιτία για την ακράτεια ή ένας τύπος. Αν και είναι συχνότερη με την ηλικία, δεν πρέπει να θεωρείται αναπόφευκτη συνέπεια του γήρατος. Μπορεί να έχει συγκεκριμένες ιατρικές αιτίες, όπως:
- Ορμονικές ανεπάρκειας
- Αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους
- Νευρολογικές παθήσεις
- Παθήσεις ή εγχείρηση του προστάτη (π.χ. καλοήθης υπερτροφία, προστατεκτομή)
- Ουρολοιμώξεις
- Εγχειρήσεις στην πύελο
- Εμμηνόπαυση
- Γέννηση παιδιών με φυσικό τοκετό κ.λπ.
Ακόμα και ορισμένα τρόφιμα και ροφήματα μπορεί να προκαλέσουν παροδική ακράτεια ούρων, όπως συμβαίνει σε περίπτωση υπερκατανάλωσης καφεΐνης ή αλκοόλ.
Οι τύποι
Όσον αφορά τους τύπους της, μπορεί να είναι:
- Ακράτεια από προσπάθεια (πιέζεται η ουροδόχος κύστη)
- Επιτακτική ακράτεια (έντονη, μη ελεγχόμενη ανάγκη για ούρηση)
- Ακράτεια από υπερπλήρωση (υπάρχει συνεχής, σταγονοειδής απώλεια ούρων λόγω «υπερχείλισης» της κύστης)
- Λειτουργική ακράτεια (υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας που εμποδίζει το άτομο να καθίσει εγκαίρως στην τουαλέτα)
- Μικτή ακράτεια (συνδυασμός πολλών άλλων τύπων).
«Η ακράτεια ούρων είναι συχνή, ενοχλητική, αλλά σε πάρα πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίσιμη. Είναι κρίμα να ταλαιπωρείται κάποιος επειδή δεν γνωρίζει ότι υπάρχουν θεραπείες ή επειδή ντρέπεται να μιλήσει ανοιχτά για το πρόβλημά του», τονίζει ο κ. Πούλιας. «Αν έχετε ακράτεια και σας δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητά σας, συμβουλευθείτε έναν γιατρό. Μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε λύση στο πρόβλημά σας».
