Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) γενικά μεταδίδονται από ένα μολυσμένο άτομο σε άλλους μέσω στοματικού, κολπικού ή πρωκτικού σεξ. Μπορεί επίσης να εξαπλωθούν μέσω άλλων μέσων στενής σωματικής επαφής, όπως φιλιά και ερωτικά χάδια. Για παράδειγμα, ο έρπης μπορεί να εξαπλωθεί μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα.
Τα ΣΜΝ μπορεί να προκληθούν από διάφορα βακτήρια, παράσιτα και ιούς. Εκατομμύρια νέα ΣΜΝ εμφανίζονται κάθε χρόνο. Παραδείγματα ασθενειών που μπορούν να μεταδοθούν σεξουαλικά είναι:
- Χλαμύδια
- Βακτηριακή κολπίτιδα
- Έρπης γεννητικών οργάνων
- Βλεννόρροια
- Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
- Ηβικές ψείρες
- Ηπατίτιδα Β και C
- Σύφιλη
- Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας/σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (HIV/AIDS)
- Τριχομονάδα
- Μολυσματική τέρμινθος
- Ψώρα
Μερικοί μπορεί να αγνοούν τελείως ότι έχουν ΣΜΝ, επειδή μπορεί να μην τους προκαλούν εμφανή συμπτώματα. Μερικές φορές, τα συμπτώματα εμφανίζονται πολύ αργά μετά την μόλυνση και μπορεί “να έρχονται και να φεύγουν”. Ως εκ τούτου, πολλοί μπορεί, εν αγνοία τους, να μεταδώσουν κάποιο ΣΜΝ στους συντρόφους τους, απλά επειδή δεν παρουσιάζουν κανένα σημάδι της νόσου.
Γίνεται να κολλήσω κάποιο ΣΜΝ μέσω των ρούχων;
Τα περισσότερα ΣΜΝ δεν μπορούν να μεταδοθούν μέσω των ρούχων. Ωστόσο, ορισμένα ΣΜΝ όπως οι ηβικές ψείρες, η ψώρα και μολυσματική τέρμινθος μπορούν να μεταδοθούν με το να μοιράζεστε ρούχα με ένα μολυσμένο άτομο.
Αυτές οι λοιμώξεις μπορούν να εξαπλωθούν μέσω οποιουδήποτε είδους σωματικής επαφής, όχι απαραίτητα σεξουαλικής επαφής.
Μπορεί επίσης να εξαπλωθούν μέσω κλινοσκεπασμάτων (πετσέτες, σεντόνια, μαξιλαροθήκες, σκεπάσματα κλπ) που χρησιμοποιούνται από ένα μολυσμένο άτομο. Ευτυχώς, αυτές οι ασθένειες προκαλούν εμφανή σημάδια και συμπτώματα, όπως εξανθήματα και κνησμό (φαγούρα). Έτσι, το προσβεβλημένο άτομο θα γνωρίζει ότι έχει τη νόσο. Ως εκ τούτου, πρέπει να εφαρμόζουν τις απαραίτητες προφυλάξεις για την πρόληψη της εξάπλωσης της λοίμωξης σε άλλους, όπως το σωστό πλύσιμο και απολύμανση ρούχων και κλινοσκεπασμάτων, συχνό πλύσιμο των χεριών και μη κοινή χρήση ειδών προσωπικής χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των ρούχων.
Τα περισσότερα άλλα ΣΜΝ δεν μεταδίδονται μέσω του ρουχισμού ή των κοινόχρηστων ειδών υγιεινής (π.χ. κάθισμα τουαλέτας). Αυτό συμβαίνει επειδή τα μικρόβια που προκαλούν αυτές τις ασθένειες δεν μπορούν να επιβιώσουν σε τέτοιες επιφάνειες.
Πώς μπορώ να προστατευτώ από το να κολλήσω ΣΜΝ;
Επειδή όλα τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μπορούν να μεταδοθούν μέσω μη προστατευμένης σεξουαλικής επαφής (κολπική, πρωκτική και στοματική σεξουαλική επαφή), η τήρηση πρακτικών ασφαλούς σεξ είναι απαραίτητη για την προστασία του εαυτού σας και του συντρόφου σας:
-
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η προσβολή από ΣΜΝ είναι να αποφύγετε οποιαδήποτε επαφή με το στόμα και τα γεννητικά όργανα άλλου ατόμου.
- Κάντε ασφαλές σεξ χρησιμοποιώντας προστατευτικά, όπως προφυλακτικά. Τα προφυλακτικά μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο, αλλά μπορεί να μην παρέχουν 100% προστασία, επειδή το παθογόνο (οργανισμός που προκαλεί μόλυνση) μπορεί να επιβιώσει σε περιοχές που δεν προστατεύονται από προφυλακτικά όπως οι γλουτοί, τα χείλη και το όσχεο.
- Τα περισσότερα ΣΜΝ (όπως ο έρπης) εξαπλώνονται πιο εύκολα κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης της νόσου. Η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί ακόμη και όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα, μέσω ασυμπτωματικής αποβολής. Αυτό συμβαίνει όταν ο ιός είναι παρών στο δέρμα χωρίς να προκαλεί συμπτώματα.
- Χρησιμοποιήστε προφυλακτικά εάν εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΝ), ακόμα κι αν δεν υπάρχουν συμπτώματα. Πρέπει, ωστόσο, να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή (στοματική, πρωκτική ή κολπική) κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης έρπητα. Μάθετε να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα που προηγούνται μιας έξαρσης, όπως αίσθημα καύσου και φαγούρας.
- Εάν έχετε μολυνθεί, ρωτήστε τον γιατρό σας σχετικά με φάρμακα που μειώνουν τον κίνδυνο εξάπλωσης της λοίμωξης.
- Αποφύγετε να αγγίζετε το εξάνθημα/πληγή σας γιατί αυτό μπορεί να εξαπλώσει τη λοίμωξη σε άλλα μέρη του σώματος.
- Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό εάν αγγίζετε το εξάνθημα/πληγή κατά λάθος ή κατά την εφαρμογή φαρμάκων.
- Αποφύγετε τα φιλιά εάν έχετε πληγή στο στόμα ή στα χείλη σας.
- Μην μοιράζεστε προσωπικά αντικείμενα όπως οδοντόβουρτσες, πετσέτες, ξυράφια και καλαμάκια, εάν έχετε έρπητα. Το να κάνετε συνήθεια να μην μοιράζεστε αυτά τα αντικείμενα είναι σώφρον για πολλούς λόγους υγείας, όχι μόνο για τον έρπητα του στόματος.
-
Εμβολιαστείτε κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και της ηπατίτιδας Β.
- Αποφύγετε να μοιράζεστε ρούχα ή κλινοσκεπάσματα εάν έχετε ψώρα, ηβικές ψείρες ή μολυσματική τέρμινθος.
