Όταν η παροχή του αίματος σε μία περιοχή του εγκεφάλου σταματήσει, τα κύτταρα που δεν παίρνουν οξυγόνο πεθαίνουν. Η βλάβη του εγκεφάλου που ακολουθεί ονομάζεται εγκεφαλικό. Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να είναι ελαφρύ ή πολύ σοβαρό και τα αποτελέσματά του προσωρινά ή μόνιμα. Η σοβαρότητα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου εξαρτάται από την έκταση και τον εντοπισμό της καταστροφής των νευρικών κυττάρων. Διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου ελέγχουν διαφορετικές λειτουργίες κι έτσι τα συμπτώματα εξαρτώνται από την περιοχή η οποία θα υποστεί τη βλάβη. Ακόμα και ένα ελαφρύ εγκεφαλικό μπορεί να είναι καταστροφικό, εάν επηρεάσει ένα κρίσιμο σημείο του εγκεφάλου.
Αιτίες
Σε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου διαταράσσεται αιφνίδια η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο.
Τύποι εγκεφαλικού επεισοδίου:
• Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο που καταλήγει στον εγκέφαλο αποφραχθεί ξαφνικά και σταματήσει η ροή του αίματος.
• Αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει όταν αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο υποστεί ρήξη, προκαλώντας αιμορραγία.
Το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο προκαλείται, όταν στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων που φτάνουν στον εγκέφαλο, δημιουργούνται ανευρύσματα τα οποία είτε μετά απο κάποιο τραυματισμό στο κεφάλι ή κάποια έντονη συναισθηματική φόρτιση, παθαίνουν ρήξη, με αποτέλεσμα η αιμορραγία στον εγκέφαλο.
Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο όμως προκαλείται από απόφραξη αρτηριών, συνήθως απο κάποιο θρόμβο με αποτέλεσμα την διακοπή της ροής του αίματος στον εγκέφαλο. Με τον ίδιο τρόπο προκαλείται και το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Όταν γίνει αιφνιδίως απόφραξη μιας εκ των καρωτιδικών αρτηριών, τα κύτταρα του εγκεφάλου δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο. Δεν μπορούν να λειτουργήσουν πλέον και πεθαίνουν αν δεν αποκατασταθεί σύντομα η παροχή αίματος. Τα κύτταρα του εγκεφάλου είναι πολύ ευαίσθητα στην έλλειψη οξυγόνου. Αν γίνει απόφραξη μιας μεγάλης αρτηρίας, θα προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη σε σύγκριση με μια μικρότερη αρτηρία.
Τα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να οδηγήσουν σε αναπηρία η οποία συνήθως επηρεάζει δραματικά την κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ασθενούς. Η ξαφνική αλλαγή στις ικανότητες και δραστηριότητες του ατόμου επηρεάζει άμεσα όχι μόνο τον ίδιο τον ασθενή αλλά και το οικογενειακό και φιλικό του περιβάλλον.
Ο βασικός στόχος της φυσικοθεραπείας στην αποκατάσταση των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι η βελτίωση των κινητικών δυσλειτουργιών των ασθενών με σκοπό την ανεξαρτησία τους και την επανένταξη τους στο οικογενειακό και επαγγελματικό τους περιβάλλον.
Τα προβλήματα που συνήθως παρουσιάζονται μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο είναι τα εξής:
Ημιπληγία η οποία μπορεί να είναι σε όλη την πλευρά ή μόνο στο πόδι ή το χέρι. Η αδυναμία ή παράλυση παρατηρείται στο αντίθετο τμήμα του σώματος από ότι είναι η βλάβη στον εγκέφαλο. Δηλαδή αν η βλάβη είναι στο αριστερό τμήμα του εγκεφάλου η παράλυση ή πάρεση εμφανίζεται στο δεξί τμήμα του σώματος
Σπαστικότητα, μυϊκή δυσκαμψία και επώδυνους μυϊκούς σπασμούς
Διαταραχές στην ισορροπία και την νευρομυική συναρμογή
Προβλήματα έκφρασης και κατανόησης του γραπτού και προφορικού λόγου
Άγνοια για την ύπαρξη του άλλου μισού του σώματος του
Πόνος
Προβλήματα μνήμης , σκέψης, προσοχής και εκμάθησης
Διαταραχές ούρησης και αφόδευσης
Κόπωση
Δυσκολία στον έλεγχο των συναισθημάτων
Κατάθλιψη
Δυσκολίες στην αυτοεξυπηρέτηση
Αποκατάσταση
Η αποκατάσταση ενός ημιπληγικού ασθενούς μπορεί να χωριστεί σε δυο στάδια το αρχικό και το στάδιο της σχετικής ανάρρωσης.
Οι στόχοι και οι παρεμβάσεις της φυσικοθεραπείας σε αυτά τα δύο σταδία είναι διαφορετικοί ενώ μερικές φυσιοθεραπευτικές παρεμβάσεις του αρχικού σταδίου να μπορεί συνεχισθούν και στο επόμενο στάδιο αν τις έχει ανάγκη ο ασθενής.
Πρέπει να τονισθεί ότι η φυσικοθεραπεία δεν στοχεύει στην θεραπεία των νεκρών νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου αλλά στην διόρθωση όσο είναι δυνατόν των νευρομιυκών λειτουργιών του ασθενούς εκπαιδεύοντας άλλα τμήματα του εγκεφάλου και δραστηριοποίηση ικανοτήτων οι οποίες βρίσκονταν σε αχρηστία.
Η πορεία της αποκατάστασης ενός ασθενούς με εγκεφαλικό επεισόδιο δεν είναι ίδια για όλους τους ασθενείς. Η παρούσα περιγραφή για την φυσικοθεραπεία στα εγκεφαλικά επεισόδια είναι γενική και δεν μπορεί να εμβαθύνει περισσότερο την φυσιοθεραπευτική προσέγγιση γιατί κάθε ασθενής ύστερα από σωστή φυσιοθεραπευτική αξιολόγηση πρέπει να ακολουθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα.
Γράφει η Βασιλική Μούχλη
ΠΗΓΗ: www.iator.gr
