Γράφει η παιδίατρος Μαρία Αβανίδου
Η φυματίωση είναι λοίμωξη που μεταφέρεται με τον αέρα και που αρχικά προσβάλλει τους πνεύμονες. Για δεκαετίες , η επίπτωση της φυματίωσης ήταν σε πτώση. Ωστόσο, αυξήθηκε στα τέλη του 1980 και τις αρχές του 1990.
ΠΟΙΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ:
- Κάποιες ομάδες παιδιών έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ΤΒ, συμπεριλαμβανομένου:
- Παιδιά που ζουν σε σπίτι με ενήλικα που πάσχει από ενεργό ΤΒ ή έχει μεγάλο κίνδυνο να προσβληθεί από ΤΒ
- Παιδιά που έχουν μολυνθεί από AIDS ή άλλη κατάσταση και το αμυντικό τους σύστημα έχει εξασθενίσει
- Παιδιά που έχουν γεννηθεί σε χώρα με μεγάλη επικράτηση της ΤΒ
- Παιδιά από κοινότητες που γενικότερα έχουν ανεπαρκή ιατρική φροντίδα.
ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ:
Η ΤΒ συνήθως μεταδίδεται όταν ένας μολυσμένος ενήλικας βήχει τα μικρόβια στον αέρα. Αυτά τα μικρόβια εισπνέονται από το παιδί, και έτσι μολύνεται. Τα παιδιά με πνευμονική ΤΒ σπανίως μολύνουν άλλους ανθρώπους, επειδή έχουν πολύ λίγα μικρόβια στις εκκρίσεις τους και επίσης έχουν σχετικά αναποτελεσματικό βήχα.
Ευτυχώς, τα περισσότερα παιδιά που εκτίθενται στη ΤΒ δεν αρρωσταίνουν. Όταν τα μικρόβια φθάσουν στους πνεύμονες τους, η άμυνα του σώματός τους, τους επιτίθεται και αποτρέπει την περαιτέρω εξάπλωση. Αυτά τα παιδιά αναπτύσσουν ασυμπτωματική λοίμωξη η οποία ανακαλύπτεται μόνο από το θετικό Mantoux ( δερματικό τεστ ). Παρόλα αυτά, το ασυμπτωματικό παιδί πρέπει να θεραπεύεται, για να αποφευχθεί η εμφάνιση ενεργού νόσου.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ:
Σε μικρό αριθμό παιδιών η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει:
- Πυρετό
- Κόπωση
- Ευερεθιστότητα
- Επίμονο βήχα
- Αδυναμία
- Βαριά και γρήγορη αναπνοή
- Νυχτερινούς ιδρώτες
- Διογκωμένους λεμφαδένες
- Απώλεια βάρους
- Ανεπαρκή ανάπτυξη
Σε πολύ μικρό αριθμό παιδιών ( κυρίως αυτά που είναι μικρότερα των 4 ετών ), η ΤΒ μπορεί να εξαπλωθεί αιματογενώς, προσβάλλοντας σχεδόν κάθε όργανο του σώματος. Αυτή η νόσος απαιτεί πολυπλοκότερη θεραπεία, και όσο νωρίτερα αρχίζει τόσο καλύτερο το αποτέλεσμα. Αυτά τα παιδιά κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από φυματιώδη μηνιγγίτιδα, μια επικίνδυνη μορφή της νόσου που μπορεί να προσβάλει τον εγκέφαλο και το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ:
Τα σημεία και τα συμπτώματα της παιδικής ΤΒ μπορεί δύσκολα να ανακαλυφθούν. Συχνά ο μόνος τρόπος για να πεις με σιγουριά ότι ένα παιδί έχει εκτεθεί στη λοίμωξη είναι κάνοντας το Mantoux. Αυτό το τεστ γίνεται από τον παιδίατρο σας και λέγεται ″ καθαρή πρωτεΐνη παράγωγο της φυματίνης“, το οποίο γίνεται με ένεση, ανενεργού τμήματος του μικροβίου της ΤΒ μέσα στο δέρμα. Αν υπάρχει λοίμωξη, το δέρμα του παιδιού σας θα φουσκώσει και θα κοκκινίσει στην περιοχή της ένεσης. Ελέγχετε αυτή την περιοχή 2 μέρες μετά που θα γίνει το τεστ, μιας και η αντίδραση χρειάζεται περίπου 48 ώρες για να εμφανιστεί. Ο παιδίατρος σας θα εξετάσει οποιαδήποτε αντίδραση. Το τεστ θα αποκαλύψει προηγούμενη έκθεση στο μικρόβιο, ακόμη και αν το παιδί δεν είχε κανένα σύμπτωμα και ακόμη αν το σώμα του είχε παλέψει τη νόσο επιτυχώς.
Εάν το τεστ για τη ΤΒ είναι θετικό, θα γίνει ακτινογραφία θώρακος για να καθορίσει εάν υπάρχουν στοιχεία ενεργού ή προηγούμενης λοίμωξης των πνευμόνων. Εάν η ακτινογραφία δείξει την πιθανότητα ενεργού νόσου, ο παιδίατρος θα ψάξει για το μικρόβιο της ΤΒ στις εκκρίσεις του βήχα ή στο περιεχόμενο του στομάχου του παιδιού σας. Αυτό γίνεται για να καθοριστεί ο τύπος της θεραπείας που θα δοθεί.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ:
Αν το τεστ βγει θετικό, αλλά δεν έχει σ-ματα ή σημεία ενεργού φυματίωσης ( τυπικά ευρήματα στην ακτινογραφία, ή ανεύρεση μικροβίων της ΤΒ στο σάλιο ή το περιεχόμενο του στομάχου ), εν τούτοις είναι μολυσμένο. Στην προσπάθεια του ο παιδίατρος να αποτρέψει τη λοίμωξη να γίνει ενεργός θα σας δώσει θεραπεία.
Στην περίπτωση ενεργού λοίμωξης, ο παιδίατρος σας θα σας συνταγογραφήσει 3 ή 4 φάρμακα. Αυτά θα τα δίνετε στο παιδί σας για 6 με 12 μήνες. Το παιδί μπορεί να χρειαστεί να μπει στο νοσοκομείο για να αρχίσει τη θεραπεία και μετά να τη συνεχίσει στο σπίτι.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΤΒ:
Εάν το παιδί σας έχει μολυνθεί με ΤΒ, ανεξάρτητα από το αν έχει εκδηλώσει σ-ματα, είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε τον άνθρωπο από τον οποίο κώλυσε τη νόσο. Συνήθως αυτό γίνεται ψάχνοντας για σ-ματα της ΤΒ σε οποιονδήποτε ήρθε σε στενή επαφή με το παιδί, κάνοντας Mantoux σε όλα τα μέλη της οικογένειας ,και σε αυτούς προσέχουν τα παιδιά. Όποιος έχει θετικό τεστ θα εξεταστεί και θα κάνει ακτινογραφία θώρακος.
Αν βρεθεί μολυσμένος ενήλικας, θα απομονωθεί όσο το δυνατό γίνεται ειδικά από μικρά παιδιά έως ότου δρομολογηθεί η θεραπεία. Όλα τα μέλη της οικογένειας που ήρθαν σε επαφή με αυτό τον άρρωστο, συνήθως παίρνουν θεραπεία με ένα φάρμακο, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα του δικού τους τεστ. Οποιοσδήποτε αρρωστήσει ή παρουσιάσει ανωμαλία στην ακτινογραφία θώρακα πρέπει να θεραπεύεται σαν ενεργός ΤΒ.
Η φυματίωση είναι πολύ πιο συχνή σε υποβαθμισμένους πληθυσμούς, οι οποίοι είναι πιο ευαίσθητοι στη νόσο λόγω της φτωχής διατροφής, του ότι ζουν συνωστισμένοι και της ανεπαρκής ιατρικής φροντίδας.
Οι άρρωστοι με AIDS, επίσης, κινδυνεύουν πολύ από την ΤΒ, εξαιτίας της μειωμένης άμυνας τους.
Αν δεν θεραπευθεί η ΤΒ μπορεί να παραμείνει αδρανής για πολλά χρόνια, και να έρθει στην επιφάνεια στην εφηβεία, στην εγκυμοσύνη, ή αργότερα στην ενήλικο ζωή. Στο διάστημα αυτό , όχι μόνο το άτομο αρρωσταίνει, αλλά μπορεί επίσης να μεταδίδει τη λοίμωξη στους γύρω του. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικό να κάνετε το τεστ για τη ΤΒ στο παιδί σας , εάν αυτό έχει έρθει σε στενή επαφή με οποιονδήποτε ενήλικα που έχει τη νόσο και να υποβληθεί στην κατάλληλη θεραπεία εάν το τεστ είναι θετικό.
