Η συχνότερη αιτία οξέος κοιλιακού άλγους σε όλες της ηλικίες μετά τη βρεφική είναι η ιογενής γαστρεντερίτιδα. Άλλες συχνές αιτίες στις ηλικίες μετά τα δύο χρόνια είναι η ουρολοίμωξη, η σκωληκοειδίτιδα, το τραύμα, η δυσκοιλιότητα, η πνευμονία , οι αιμοσφαιρινοπάθειες, η διαβητική κετοξέωση.
Σε μικρότερες ηλικίες ο πόνος σχεδόν πάντοτε εκφράζεται με ανησυχία (κλάμα, του οποίου την ποιότητα πάντα αφουγκραζόμαστε). Εδώ η γενικότερη κατάσταση του ασθενούς και τα συνοδά συμπτώματα αξιολογούνται ιδιαιτέρως.
Συχνές αιτίες πόνου στα νεογνά είναι η νεκρωτική εντεροκολίτιδα, οι διατρήσεις του πεπτικού, ο ειλεός από μηκώνιο, οι ατρησίες ή οι στενώσεις του εντέρου, η περιτονίτιδα.
Στη βρεφική ηλικία κυριαρχούν οι αλλεργίες, οι κολικοί, η γαστρεντερίτιδα, ο εγκολεασμός, η περίσφιξη κήλης, οι αιμοσφαιρινοπάθειες.
Το χρόνιο ή υποτροπιάζον κοιλιακό άλγος είναι συχνό σύμπτωμα της παιδικής ηλικίας αφού συναντάται στο 10-15% των παιδιών σχολικής ηλικίας. Το κοιλιακό άλγος θεωρείται χρόνιο όταν επαναλαμβάνεται περισσότερο από τρεις φορές σε διάρκεια τριών μηνών και παρατείνεται περισσότερο από τρεις μήνες. Συνήθως διαταράσσει τις δραστηριότητες του παιδιού και είναι συχνή αιτία απουσιών από το σχολείο. Το 35% των ασθενών αναφέρει ότι συνεχίζει να υποφέρει από κοιλιακό άλγος και στην ενήλικο ζωή τους, ενώ το 20% υποβάλλεται κάποια στιγμή σε χειρουργικές επεμβάσεις βάσει αμφίβολων ενδείξεων.
Η κυριότερη αιτία χρόνιου κοιλιακού άλγους αποτελεί το λεγόμενο ¨λειτουργικής φύσης¨ κοιλιακό άλγος . Ο όρος χρησιμοποιείται για να δηλώσει το άλγος εκείνο για το οποίο καμιά συγκεκριμένη ανατομική , λοιμώδης, φλεγμονώδης ή βιοχημική αιτία πόνου μπορεί να διαπιστωθεί. Ψυχογενείς και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες ίσως ενέχονται. Αυτοί επιδρούν στην κινητικότητα του εντέρου και τη διαταράσσουν.
Τα κλινικά σημεία που υποδηλώνουν λειτουργικής φύσης κοιλιακό άλγος είναι συνήθως:
Α) Ασαφής εντόπιση και χαρακτηρισμός του άλγους
Β) Σταδιακή έναρξη του άλγους σε αγχώδεις καταστάσεις
Γ) Απουσία συσχέτισης του άλγους με μεταβολές στη σύσταση των κενώσεων, του σωματικού βάρους και της γενικής κατάστασης του παιδιού
Δ) Φυσιολογική κλινική εξέταση από τον ιατρό και φυσιολογικός εργαστηριακός έλεγχος
Τα κλινικά σημεία που πιθανά υποδηλώνουν οργανική νόσο σε ασθενείς με χρόνιο κοιλιακό άλγος είναι τα παρακάτω:
Α) Αιφνίδια έναρξη και σαφής εντόπιση του άλγους
Β) Αντανάκλαση του άλγους στην ωμοπλάτη ή στο κάτω άκρο
Γ) αφύπνιση του ασθενούς τη νύχτα λόγω του άλγους
Δ) συσχετισμός του άλγους με ακούσια απώλεια βάρους, πυρετό, αρθραλγίες, εμέτους, διάρροια , δυσκοιλιότητα, αιμορραγία από το πεπτικό
Ε) θετικό οικογενειακό ιστορικό για πεπτικό έλκος ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
Συχνές οργανικές αιτίες χρόνιου κοιλιακού άλγους είναι, η γαστρίτιδα από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, η γαστροοισοφαγική παλλινδρομική νόσος, η δυσανεξία στη λακτόζη, η ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η αλλεργία στο γάλα της αγελάδας, η δυσκοιλιότητα, η δυσμηνόρροια και οι κύστεις ωοθηκών στα κορίτσια, οι παρασιτώσεις , η κοιλιακή ημικρανία, η πορφυρία.
