Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος των γυναικών στις ανεπτυγμένες χώρες του Δυτικού
κόσμου. Επιδημιολογικά, 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής
της.
Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού κατηγοριοποιούνται σε παράγοντες
που δεν επιδέχονται αλλαγής, όπως π.χ. το φύλο (θήλυ) και η ηλικία (οι περισσότερες περιπτώσεις
καρκίνου του μαστού εμφανίζονται μετά τα 50), το ατομικό και το οικογενειακό ιστορικό, καθώς και τυχόν προηγηθείσες θεραπευτικές παρεμβάσεις για άλλους λόγους (π.χ. ακτινοθεραπεία στον θώρακα), και
σε παράγοντες που επιδέχονται τροποποίησης, όπως π.χ. το σωματικό βάρος, η φυσική δραστηριότητα,
η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η χρόνια χρήση ορμονών μετά την εμμηνόπαυση.
Ο καρκίνος του μαστού κατά τα πρώτα στάδια της εμφάνισής του είναι ασυμπτωματικός. Ακολουθεί, συχνά, ανάλογα και με τη θέση του όγκου και την πυκνότητα του μαστού, η ανίχνευση του όγκου με την ψηλάφηση από την ασθενή ή τον γιατρό της, η πάχυνση και η έλξη του δέρματος ή της θηλής και η αλλαγή του σχήματος του μαστού.
Οι εξελίξεις στη θεραπευτική αντιμετώπιση κατά τις τελευταίες δεκαετίες είναι αξιοσημείωτες. Όμοια και η αλλαγή στην πρόγνωση της νόσου. Ιδιαίτερη σημασία στην πορεία της, έχει η έγκαιρη διάγνωσή της.
Η σημαντικότερη εξέλιξη, που είχε ως αποτέλεσμα την ουσιαστική βελτίωση της πρόγνωσης, ήταν η εισαγωγή του συστηματικού προσυμπτωματικού πληθυσμιακού ελέγχου των γυναικών (screening), που γίνεται με τη μαστογραφία. Με τον τρόπο αυτόν, είναι δυνατή η διάγνωση του καρκίνου του μαστού πριν αυτός γίνει ψηλαφητός και πριν να εμφανιστούν άλλα συμπτώματα, όπως αυτά που προαναφέρθηκαν.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ACR (American College of Radiology) για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του
γενικού πληθυσμού, συνιστάται να γίνεται ετήσιος μαστογραφικός έλεγχος από την ηλικία των 40 ετών.
Σε γυναίκες με υψηλότερο του μέσου, κίνδυνο, λόγω της παρουσίας παραγόντων κινδύνου, κάποιοι από
τους οποίους αναφέρονται παραπάνω, ο ετήσιος μαστογραφικός έλεγχος θα πρέπει να ξεκινά νωρίτερα
(ήδη από την ηλικία των 30 ετών). Σε κάθε περίπτωση, η εκτίμηση του κινδύνου, ο χρόνος έναρξης,
ο τρόπος και η συχνότητα του ελέγχου, θα πρέπει να γίνεται από τον γιατρό τους.
Ιδιαίτερη αξία στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού έχουν, πλέον, αποκτήσει νεότερες απεικονιστικές τεχνικές όπως η Ψηφιακή Τομοσύνθεση (Digital Breast Tomosynthesis), που αποτελεί
τεχνολογική εξέλιξη της ψηφιακής μαστογραφίας και καθιστά δυνατή την πολυεπίπεδη απεικόνιση του μαστού, αλλά και η Μαγνητική Μαστογραφία.
Η εξέταση των μαστών με υπερήχους (Υπερηχογράφημα Μαστών), τέλος, αποτελεί ιδιαίτερα χρήσιμο βοήθημα για τη διερεύνηση ευρημάτων που προκύπτουν από τις παραπάνω μεθόδους, αλλά και για τον πληρέστερο έλεγχο των πυκνών μαστών, χωρίς, όμως, να υποκαθιστά τον μαστογραφικό έλεγχο, όταν αυτός, βάσει των όσων προαναφέρθηκαν, ενδείκνυται.
Συμπερασματικά, ο συστηματικός προληπτικός έλεγχος του μαστού, με τις μεθόδους που αναφέρθηκαν, είναι το κλειδί για να διαγνώσουμε έγκαιρα και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τον καρκίνο του μαστού.
