Για να νικήσουμε τον καρκίνο πρέπει να τον ψάξουμε, τότε μόνο μπορούμε να τον πολεμήσουμε. Ο καρκίνος του μαστού είναι για τις γυναίκες ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος και δυστυχώς αποτελεί ακόμα τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον κόσμο, αν και από διεθνείς μελέτες υπολογίζεται ότι οι ετήσιοι απεικονιστικοί έλεγχοι έχουν μειώσει τη θνησιμότητα από τον καρκίνο του μαστού κατά 24%.
-Ποιες είναι οι εξετάσεις που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα για τον έλεγχο του μαστού;
Οι συνήθεις διαγνωστικές μέθοδοι για την απεικόνιση του μαστού σήμερα είναι: η μαστογραφία, το υπερηχογράφημα, η μαγνητική τομογραφία και η ψηφιακή μαστογραφία.
-Με ποια εξέταση και σε ποια ηλικία ξεκινάμε τον έλεγχο των μαστών;
Η μέθοδος που θα χρησιμοποιήσουμε για την εξέταση εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας. Σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 35 ετών συστήνεται υπερηχογράφημα των μαστών, το οποίο εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί να συμπληρωθεί με μαστογραφία ή και μαγνητική τομογραφία. Ο ετήσιος έλεγχος καλό θα είναι να ξεκινάει σε ηλικία μικρότερη των 25 ετών, ενώ εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο των ωοθηκών ή του μαστού κανονικά ο προληπτικός έλεγχος ξεκινάει νωρίτερα. Μετά την ηλικία των 35 χρόνων η μαστογραφία συμπληρώνεται με το υπερηχογράφημα αφού έχει βρεθεί ότι ο συνδυασμός των δύο εξετάσεων αυξάνει την πιθανότητα ανίχνευσης του καρκίνου κατά 17%.
-Ποια η διαφορά ανάμεσα στη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα;
Η μαστογραφία έχει μία πολύ μικρή και εντοπισμένη ακτινοβολία, μας δείχνει αποτιτανώσεις, μεγαλύτερα μορφώματα με αστεροειδείς προσεκβολές και αλλαγές γενικά στην αρχιτεκτονική του μαστού και για να έχει διαγνωστικό αποτέλεσμα θα πρέπει ο μαστός να μην είναι πυκνός- δηλαδή η γυναίκα πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 35 χρόνων . Το υπερηχογράφημα δεν έχει ακτινοβολία, είναι μία ανώδυνη διαγνωστική μέθοδος, δεν χρειάζεται προετοιμασία και γίνεται σε όλες τις ηλικίες, ενώ μαζί με την απεικόνιση των μαστών ελέγχονται και οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες. Eπίσης με το υπερηχογράφημα είναι δυνατή και η ανίχνευση πολύ μικρών μη ψηλαφητών όγκων.
-Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται να γίνει έλεγχος με μαγνητική τομογραφία μαστών;
Υπάρχουν ευρήματα πολλές φορές στο υπερηχογράφημα ή και στη μαστογραφία τα οποία δεν είναι σαφή και τα οποία μπορούμε με τη μαγνητική να τα διαφοροδιαγνώσουμε και μάλιστα να αποφύγουμε έτσι και μία πιθανή παρακέντηση ή βιοψία. Επίσης μαγνητική τομογραφία απαιτείται σε γυναίκες με διαγνωσμένο καρκίνο για να καθοριστεί η έκταση αυτού και κατά συνέπεια η θεραπεία που θα ακολουθηθεί.
-Ό,τι ψηλαφάμε είναι και καρκίνος;
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σκέφτεται έτσι η γυναίκα που θα ψηλαφήσει κάποιο μόρφωμα επώδυνο ή μη το μαστό της. Καταρχήν θα πρέπει να απευθυνθεί στο γιατρό της ο οποίος συνήθως ξεκινάει με την κλινική εξέταση και ένα υπερηχογράφημα μαστών. Τα καλοήθη μορφώματα που μπορούν να απεικονιστούν με το υπερηχογράφημα είναι τα ινοαδενώματα, οι κύστεις, τα λιπώματα. Επίσης σε πολύτεκνες μητέρες μπορεί μία εκτασία των γαλακτοφόρων πόρων να εκδηλωθεί με πόνο, σημεία φλεγμονής και εκροή υγρού από τη θηλή. Βέβαια μία εκροή αιματηρού υγρού από τη θηλή, εισολκή της θηλής ή δέρμα σαν υφή πορτοκαλιού χρήζει άμεσου ελέγχου και απεικονιστικού αλλά και κυτταρολογικού.
-Ποια είναι η συχνότητα της κακοήθειας;
Σύμφωνα με μεγάλες διεθνείς μελέτες μία στις 9 ή 10 γυναίκες θα εμφανίσει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της, ή περίπου 6000 γυναίκες στη χώρα μας θα εμφανίζουν καρκίνο του μαστού κάθε χρόνο.
Όμως το σημαντικότερο δεν είναι τα ποσοστά, αλλά η σωστή ενημέρωση της γυναίκας καθώς και η αυτοεξέταση η οποία αποτελεί και την πρώτη και βασική μέθοδο προληπτικής εξέτασης των μαστών. Από την ηλικία των 20 ετών η γυναίκα θα πρέπει να εξετάζει το μαστό της μία φορά το μήνα 3η με 10η μέρα του κύκλου. Έτσι τον μαθαίνει και αναγνωρίζει τυχόν αλλαγές που θα την οδηγήσουν πιο γρήγορα στο γιατρό της και άρα πιο γρήγορα στη θεραπεία και διάσωσή της.
*Η κα Ανδριανάκη Αικατερίνη είναι Ιατρός Ακτινολόγος
